Categorie: "Ecologie"

Gemeente Berlijn vangt ruim drieduizend rode rivierkreeften

Foto: Entomolo, Wikimedia Commons/CC BY-SA 3.0

266px-Procambarus_clarkii_01Medewerkers van de gemeente Berlijn hebben de voorbije twee weken ruim drieduizend rode rivierkreeften in het bekende stadspark Tiergarten gevangen. Experts zijn behoorlijk verbaasd over het aantal. Zij schatten het aantal exemplaren vooraf namelijk op zo’n tweehonderd stuks. De oorspronkelijk uit Noord-Amerika afkomstige kreeften (soortnaam: Procambarus clarkii) hielden zich vooral op rond de Neuen See, een meer in het uitgestrekte park. Ze worden algemeen beschouwd als schadelijk voor de Europese inheemse natuur.

Legboor van sluipwesp voorbeeld voor nieuwe medische naald

Foto: James Lindsey, Wikimedia Commons/CC BY-SA 3.0

266px-Cratichneumon_sicarius_-_lindseyDe holle legbuis van de vrouwelijke sluipwesp is een handig en versatiel stukje gereedschap. Het insect gebruikt dit lichaamsdeel voor het plaatsen van eieren (die in andere geleedpotigen of larven daarvan worden gelegd) en kan de legbuis soepel in alle gewenste richtingen bewegen. De spieren worden gebruikt om het voortplantingsorgaan te sturen. Omdat de legboor een zeer dunne buis is, moeten de wespen wel oppassen met harde structuren zoals boomschors.  De legbuis kan namelijk gemakkelijk doorbuigen en  beschadigen als ze hem met te veel kracht in hard materiaal boren. Maar gelukkig hebben de sluipwespen een slimme oplossing waarmee ze dit probleem kunnen omzeilen.

Klimaatverandering kan veel parasieten fataal worden

Circa een derde van de soorten parasieten kan tegen 2070 door toedoen van aardopwarming verdwenen zijn. Dat concluderen onderzoekers in het blad Science Advances. Volgens de wetenschappers behoren parasieten dan ook tot de ernstigst bedreigde groepen organismen op aarde. Het onderzoek wijst uit dat parasieten nog ernstiger bedreigd worden dan hun gastheren (waar ze vaak volledig van afhankelijk zijn). Het meest optimistische klimaatscenario voorspelde dat ongeveer 10 procent van de soorten parasieten tegen 2070 verloren zou gaan. Niet ongunstig, zo zou je op het eerste gezicht misschien zeggen. Dan hebben we tenminste geen last meer van vervelende teken, steekmuggen, luizen of parasitaire wormen. Toch is de werkelijkheid (zoals zo vaak) wat gecompliceerder dan onze onderbuikgevoelens doen vermoeden.

Rendieren beschermen toendraplanten tegen gevolgen van klimaatverandering

Foto: Arild Vågen, Wikimedia Commons/CC BY-SA 3.0

Reindeer_in_Ljungdalen_2012_02Rendieren (Rangifer tarandus) kunnen toendraplanten beschermen tegen de gevolgen van de aardopwarming. Dat is de conclusie die naar voren komt uit een recente studie van wetenschappers die zijn verbonden aan de Zweedse Umeå University. Omdat rendieren, samen met kleinere plantenverorberaars als woelmuizen, veel grote planten in toendragebieden opeten, zal er ook in de toekomst hoogstwaarschijnlijk voldoende licht op de grond blijven vallen voor langzaam groeiende toendraplanten. Eerdere onderzoeken suggereerden dat dat de diversiteit van plantensoorten in toendragebieden snel zou kunnen afnemen door de opwarming van de aarde. Door de stijgende temperaturen zullen volgens sommige computermodellen grote en snel groeiende planten zo veel licht uit toendra’s wegnemen dat kleinere, langzaam groeiende plantensoorten moeizaam zullen overleven.

Mier kan binnen halve milliseconde haar mond sluiten

Foto: Wikimedia Commons/www.AntWeb.org, CC BY 4.0

Myrmoteras_iriodum_casent0003210_profile_1Bepaalde mieren uit het geslacht Myrmoteras kunnen letterlijk razendsnel toebijten. De kaken van deze insecten sluiten namelijk 700 keer sneller dan onze oogleden tijdens het knipperen. De beestjes, die leven in Zuidoost-Azië, eten vooral springstaarten. Erg wendbare en beweeglijke prooidieren dus. Een mier die trek heeft in een springstaart, houdt zijn mond wijd open (de kaken staan dan in een hoek van zo’n 280 graden). Zodra een prooi voorbijkomt, klappen de kaken van de mieren razendsnel dicht. Om in kaart te kunnen brengen hoe snel de mierenkaken precies dichtklappen, filmde een onderzoeksteam onder leiding van Andy Suarez de mieren met behulp van een supersnelle camera.

Nederlandse otterpopulatie groeit nauwelijks

Ottersnuitcloseup-300x200Er leven momenteel zo’n tweehonderd otters in Nederland. Na een lang aanhoudende stijgende lijn in het populatieverloop, neemt het aantal individuen de afgelopen jaren paar jaar meer toe. Wageningen Environmental Research houdt jaarlijks de ontwikkeling van de Nederlandse otterpopulatie in de gaten. Dit gebeurt vooral omdat er in kleine populaties altijd het risico op inteelt heerst. Inteelt kan invloed hebben op hun voortplantingsvermogen en de gezondheid van de soort. De genetische variatie van de otterpopulatie in Nederland schommelt van jaar tot jaar, maar is momenteel nog vrij groot. Dit betekent dat er een betere menging is van de aanwezige genotypen. Op zich goed nieuws, ware het niet dat de genetische variatie per otter wel licht is afgenomen.

Honderden nieuwe soorten ontdekt in Amazonegebied

Foto: Phil P. Harris, Wikimedia Commons/CC BY-SA 2.5

256px-Amazon_Manaus_forestOnderzoekers hebben 381 nieuwe dier- en plantensoorten ontdekt in het Amazonegebied. Dat gebeurde tijdens een intensieve, in totaal 24 maanden durende studie, waarbij volgens het Wereld Natuur Fonds (WNF) gemiddeld iedere twee dagen een nieuwe soort opdook. ”Onder de nieuwe soorten bevinden zich onder meer een vuurstaartspringaapje, een honingraatvormige rog, een roze rivierdolfijn, een geelachtige hagedis en een vogel die vernoemd is naar de voormalige Amerikaanse president Barack Obama. de Nystalus obamai‘, laat het WNF weten. In totaal zijn 216 nieuwe planten, 93 vissen, 32 amfibieën, 20 zoogdieren, 19 reptielen en een vogel ontdekt. De onderzoekers deden de ontdekkingen in de jaren 2014 en 2015. Bij eerdere onderzoeken in de oerwouden van de Amazone in Zuid-Amerika doken ook al honderden nieuwe soorten op.

Nieuwe kikkersoort ontdekt in India

Foto’s:  Aggerwal et al.

4099441848Biologen hebben in India een nieuwe kikkersoort ontdekt. De zogenoemde Nasikabtrachus bhupathi komt alleen voor in de West-Ghats, een regenrijk gebied in het zuidwesten van India dat een enorme herpetologische diversiteit herbergt. De apart uitziende kikkersoort brengt het grootste deel van zijn leven onder de grond door. De amfibieën komen eigenlijk alleen tijdens de moesson naar de oppervlakte, vooral om op zoek te gaan naar en te paren met soortgenoten. Het verschil tussen de nieuwe soort en een eerder ontdekte verwant zit hem vooral in de kleur.

Aziatische hoornaar rukt op in Europa

Foto: Wikimedia Commons/CC BY-SA 3.0

220px-Vespa_mandarinia_japonica1De Aziatische hoornaar (Vespa mandarinia) laat zich steeds vaker zien op Europese bodem. Imkers in meerdere landen maken zich hier zorgen over, vooral omdat het insect onder meer honingbijen predeert. Het AD schrijft woensdag dat imkers in Frankrijk, Groot-Britannië en België alarm hebben geslagen over de Aziatische hoornaar. Volgens Franse onderzoekers is het grotendeels zwarte roofdiertje van maximaal drie centimeter in 2004 op een schip met keramische potten meegelift naar Frankrijk. Het lijkt sterk op de Europese hoornaar, een nog iets grotere wesp. In België is de Aziatische hoornaar onder meer op ongeveer veertig kilometer van de Nederlandse grens gezien.

Dinofossiel toont mogelijk roestgedrag

Foto: Gregory Funston

148761_webPaleontologen hebben in Mongolië de resten van een vogelachtige dinosaurussoort ontdekt die circa 70 miljoen jaar geleden leefde. Het bijzondere van het fossiel is dat het mogelijk een vroeg voorbeeld van roestgedrag etaleert. Roesten is het samendrommen en slapen van dieren ik kolonies, gedrag dat we heden ten dage vaak zien bij vleermuizen en vogels. Roesten heeft diverse voordelen. Je wordt bijvoorbeeld minder snel verrast door vijanden omdat er altijd wel een paar oplettende dieren zijn die de groep waarschuwen bij dreigend gevaar. Daarnaast blijven de dieren in zo’n roestkolonie lekker warm omdat ze dicht op elkaar kunnen kruipen.