Er zijn gelukkig landen waar het besef begint door te dringen dat de oceanen geen oneindige reservoirs zijn waaruit de mens maar onbeperkt kan wegvangen wat hij wil, maar verfijnde, nauw luisterende en extreem kostbare ecosystemen die het resultaat zijn van miljoenen jaren evolutie. Met name kleinere eilandstaatjes, die vaak direct afhankelijk zijn van wat de oceaan hen biedt, maken de laatste jaren veelbelovend veel voortgang als het aankomt op de bescherming van de talloze natuurschatten onder de eigen waterspiegel. In navolging van onder meer Palau, Guam, de Noordelijke Marianen en Hawaï heeft nu ook Amerikaans-Samoa de handel in haaienvinnen ten strengste verboden. Op het vissen op haaien in de territoriale wateren van Amerikaans-Samoa en het bezitten, verkopen of aan land brengen van haaiendelen staan voortaan flinke straffen. →
Euthanasie voor zestien aangespoelde grienden
Zestien gestrande grienden zijn gisteren geëuthanaseerd nadat ze aanspoelden op een strand in Nieuw Zeeland. Donderdag werd een groep van 28 van deze walvisachtigen aangetroffen aan de kustlijn van het Zuidereiland. Voor de zestien ingeslapen dieren kwam hulp te laat en was uiteindelijk geen redding meer mogelijk.
Grootste zeereservaat ter wereld is een feit
Het concept lag er al, maar nu is het definitief: het grootste aaneengesloten zeereservaat bevind zich voortaan langs de Australische kust. Een gebied van meer dan 2,3 miljoen vierkante kilometer van de Stille Oceaan geldt nu als beschermde zone en wordt voortaan gevrijwaard van commercieel getinte visserij, oliewinning en andere natuurontwrichtende activiteiten. De ingestelde beschermingszones moeten vooral dieren als bultrugwalvissen, groene zeeschildpadden en een scala aan bedreigde haaiensoorten ten goede komen. De visserijsector had zich jarenlang verzet tegen de oprichting van de beschermde zone met het typische paniekargument dat door het initiatief duizenden banen verloren zullen gaan. →
Orka Morgan is doof
De verzorgers in het dierenpark Loro Parque op Tenerife hadden al zo hun vermoedens, maar onderzoek heeft nu hun inschattingen bevestigd: de in Nederland gestrande orka Morgan (zie foto) is helemaal of op zijn minst nagenoeg doof. Internationale wetenschappers die Morgan afgelopen week aan diverse hoortests onderwierpen, bevestigen dat haar gehoor ernstig beschadigd of zelfs compleet verdwenen is. Va de diverse orka’s in het park was Morgan de enige die geen hersenactiviteit liet zien in respons op geluid. Het is zeer waarschijnlijk dat Morgan door haar doofheid de groep waartoe ze behoorde is kwijtgeraakt en zo ruim twee jaar terug eenzaam en alleen in de Waddenzee is beland. →
Smeltend poolijs verandert gedrag walrussen
Foto: United States National Oceanic and Atmospheric Administration
De walrus (Odobenus rosmarus) vormt samen met de ijsbeer een van de bekendste en krachtigste symbolen van de noordpoolwildernis. Maar net als de beren, worden ook de walrussen beïnvloed door veranderingen op klimatologisch vlak. Hoe precies is nog niet helemaal duidelijk, maar het heeft er wel alle schijn van dat de versnelde en grootschalige krimp van het pakijs in de warmere maanden de reusachtige robben steeds vroeger naar hun noordelijke voedselgronden drijft. Wanneer het ijs in de herfst helemaal weg is, zoeken de walrussen hun voedsel bovendien dichter bij de kust en komen ze massaal aan land. Normaal gesproken zijn walrussen dieren die hun tijd vooral in het water of op het drijfijs doorbrengen. Volgens onderzoekers is het nog te vroeg om uitspraken te doen over de impact van klimaatverandering op het walrussenbestand, maar experts wijzen er wel op dat jonge walrussen in het gewoel aan land makkelijk vertrapt worden en dat het zoeken naar voedsel bij de kust de dieren vermoedelijk meer energie kost. →
Opnieuw witte haai gedood in Taiwan
Voor de derde keer in korte tijd hebben Taiwanese vissers een witte haai van behoorlijk formaat gevangen. Met een lengte van 4,5 meter en een gewicht van duizend tot 1600 kilogram (de bronnen zijn het hier niet helemaal over eens) was het dier wel kleiner dan de eerste twee slachtoffers. Helaas betrof het, net als de eerste gevangen haai, wel een zwanger vrouwtje. De haaienmoeder droeg zes jonkies in haar buik, kostbaar nageslacht dat nu dus ook voor altijd verloren is gegaan. Met een lengte van 4,5 meter gaat het om een haai die vermoedelijk pas net geslachtsrijp was, een dier dat in gezonde toestand gedurende haar lange leven nog veel worpen had kunnen voortbrengen en dus van cruciaal belang was voor het reproductieproces. De haai werd voor iets meer dan zesduizend dollar verkocht op een lokale vismarkt. Volgens de voor de vangst verantwoordelijke vissers is de haai ‘per ongeluk’ in hun netten beland, maar daar geloof ik dus helemaal niets van. Het aan land brengen van drie volwassen witte haaien in minder dan een maand tijd duidt eerder op een kwalijke vorm van georganiseerde jacht. →
Genen verklaren weinig kieskeurige eetlust van varkens
Het is algemeen bekend dat varkens rasechte omnivoren zijn, dieren die vrijwel alles lusten wat ook maar enigszins eetbaar is. Zaken ook waar bijvoorbeeld mensen of honden resoluut met een grote boog omheen zouden lopen. De verklaring: het zit allemaal in de genen. De conclusie van een vandaag in wetenschapsblad Nature gepubliceerd onderzoek is dat varkens bijvoorbeeld minder en andere genen hebben voor het proeven van zout en bittere smaken. Varkens blijken bijvoorbeeld slechts 17 genen te bezitten voor het proeven van bittere smaken, terwijl mensen er 25 hebben. Daarnaast verschillen de varkensgenen voor zout, zoet en wat wij zouden omschrijven als de ‘hartige smaak’ significant van de onze. Dat maakt dat ze dingen kunnen eten die zo zout of bitter zijn dat mensen, honden, paarden of koeien ervan zouden walgen. Een ander opmerkelijk onderzoeksresultaat heeft betrekking op de reukzin van varkensachtigen. →
zeven pandajongen geboren in China
Foto: Jeff Kubina
De reuzenpanda staat al decennialang op de lijst met ernstig bedreigde diersoorten. Dat komt onder meer door de grootschalige aantasting van zijn leefgebieden, de afhankelijkheid van bamboe en het langzame voorplantingstempo van deze aaibaar ogende berensoort. Veel experts denken dan ook dat het onmogelijk is om de soort voor uitsterving in het wild te behoeden in het economisch rap expanderende China. Toch zijn in de laatste drie maanden zeven jonge reuzenpanda’s ter wereld gekomen in het bekende pandaopvangcentrum in Chengdu, toch een heuglijke gebeurtenis die de burger wellicht weer wat moed geeft. →
berggorilla’s licht in aantal toegenomen
Puik beschermingswerk
Volgens de door de Uganda Wildlife Authority gepresenteerde resultaten van een grootschalige census is het aantal wilde berggorilla’s gestegen van 786 (2010) naar 880 dieren. In het Oegandese Bwindi werden vierhonderd dieren geteld (in totaal 36 groepen en 16 solitaire mannetjes), terwijl er in het Virungamassief (Rwanda en de Democratische Republiek Congo) ook nog 480 dieren leven. “Berggorilla’s zijn momenteel de enige mensapen ter wereld die in aantal toenemen. Dat ze het zo goed doen, komt vooral door verregaande beschermingsmaatregelen, uitstekend veldwerk van met name de Oegandese en Rwandese natuurbeschermingsautoriteiten en het engagement van de gemeenschappen die hun leefgebied met de gorilla’s delen”, stelt David Greer, een primatenspecialist van het Wereld Natuur Fonds. In Oeganda en Rwanda zijn veel gorillagroepen gehabitueerd, wat inhoudt dat ze gewend zijn aan toeristen die kortstondig in ruil voor een flinke smak geld en onder begeleiding van kundige gidsen een uur lang een gorillafamilie mogen observeren. Vrijwel al het geld dat voortkomt uit het gorillatoerisme wordt gestoken in het betalen en opleiden van rangers en gidsen of vloeit terug naar lokale gemeenschappen in de vorm van betere drinkwatervoorzieningen, medische hulp of de bouw van scholen en gemeenschapsgebouwen. Een ideale constructie, want op die manier profiteren ook de mensen die rondom de nationale parken wonen van de aanwezigheid van de berggorilla’s en neemt de bereidheid toe om actief bij te dragen aan het behoud van deze iconische mensapen. Alleen al het feit dat de Uganda Wildlife Authority zo’n beetje de grootste werkgever van het land is, laat bovendien zien dat er in Oeganda serieus werk wordt gemaakt van het beleidsthema natuurbescherming.
Waakzaam blijven
Toch is het verheugende nieuws geen reden om zelfgenoegzaam achterover te gaan leunen. →
Facebookactie redt leven van gewond katje
Foto: Dierenkliniek Lunetten
Dierenkliniek Lunetten heeft het leven gered van de Utrechtse poes Droppie. Het diertje kwam met een gebroken poot bij de kliniek binnen, maar de eigenaar kon in deze sombere tijden van economische rampspoed de operatie van 1200 euro niet betalen en wilde Droppie dan maar laten inslapen. Door een inzamelingsactie op de Facebookpagina van de Utrechtse dierenkliniek is de operatie echter alsnog bekostigd. →