Categorie: "Natuurfilms en boeken"

Meer dan duizend nieuwe soorten ontdekt in Nieuw-Guinea

Biologische schatkamers
De tropische wouden van Nieuw-Guinea blijven biologische schatkamers die hun weergaop aarde amper kennen. Een nieuw rapport van het Wereld Natuur Fonds laat zien dat wetenschappers er tussen 1998 en 2008 maar liefst 1060 nieuwe dier- en plantensoorten ontdekten. Opvallende dieren waren onder meer een dolfijn met een ronde kop, een kikker met vreeswekkend uitziende vampiertanden, talloze vlindersoorten, een voorheen ongeclassificeerde boomkangoeroe, een blinde slang en een forse rivierhaai met een lengte van 2.5 meter.

Op beestjesjacht met Ruud Kleinpaste

Geleedpotigen zijn doorgaans niet de meest geliefde en meest gewaardeerde dieren. Toch zijn ze onmisbare schakels in een gezond ecosysteem en onmisbaar voor het voorbestaan van de grote, charismatische dieren die de uithangborden zijn van de meeste natuurbeschermingsprogramma’s en -organisaties. Hoe soortenrijk en boeiend de wereld der geleedpotigen kan zijn, laat entomoloog en presentator Ruud Kleinpaste elke woensdagavond rond een uur of tien zien in het programma Buggin’ with Ruud op Animal Planet. De passie voor klein en groot kruipspul, die Ruud ontegenzeggelijk heeft, spat van het scherm af.

Kustnatuur in woord en beeld

Soortenrijkdom
Het is vaak verbazingwekkend hoeveel verschillende dier- en plantensoorten we in kustgebieden kunnen aantreffen. De Noordzee-, Oostzee en Waddenkusten vormen geen uitzondering op de regel. Op je nu de duinen, wadden of stranden afstruint, voor de aandachtige kijker en natuurliefhebber is er altijd iets interessants te zien. Weliswaar vormen de kustzones slechts een klein deel van het enorme ecosysteem dat de Noordzee, Waddenzee, Oostzee en Atlantische Oceaan vormen, maar ze vormen wel interessante en fascinerende leefgebieden van een breed scala aan levensvormen, natuurarkjes die we bovendien met relatief gemak uitgebreid kunnen verkennen.

Perfecte veldgids
De door Klaus Janke en Bruno Kremer geschreven en in Nederland door Tirion Natuur uitgegeven gids Duin, strand en wad is een ideaal hulpmiddel bij het verkennen van de Nederlandse en Duitse kustgebieden.

Tv-tip: Springwatch

Foto: BBC
Verfrissend
Nu de lente volop zijn intrede heeft gedaan in West-Europa is de BBC deze week weer begonnen met het natuurprogramma Springwatch. Een inspirerende, verfrissende en razend interessante show die zijn weerga in Europa nauwelijks kent. Via webcams, speciale reportages en bijdragen van kijkers wordt de Britse natuur gedurende de looptijd van Springwatch vrijwel dagelijks tot in de kleinste details voor het voetlicht gebracht. In tegenstelling tot veel andere documentaires uit de vermaarde stal van de BBC richt Springwatch zich uitsluitend op de Britse natuur, de dieren en planten die de burger dus vaak in de buurt van zijn directe woonomgeving kan aantreffen.

Het aanpassingsvermogen van de mens

Adaptief
De mens: een diersoort die zich wereldwijd in de loop der eeuwen vaak heeft aangepast aan de extreemste leefomstandigheden die de aarde hem voor de voeten heeft geworpen. De Noordpool, de broeierige regenwouden, piepkleine eilandjes of barre en gortdroge hafwoestijnen, overal vind je wel mensen of op zijn minst sporen van menselijke beschaving. De missie van Human Planet is om te laten zien hoe mensen in extreme omstandigheden overleven door complexe en vaak wederzijds nuttige verbonden te sluiten met de vaak vrijgevige, maar soms ook meedogenloze Moeder Natuur. Een soort biologisch-antropologische ontdekkingstocht dus.

Grootse aanpak
En de BBC zou de BBC niet zijn als ze ook dit project niet groots zoude hebben aanpakt.

Professor: ‘klimaatverandering op de lange termijn is een feit’

Feiten en fabels
Na twee koude winters op rij en na de kritische geluiden die de laatste jaren over het klimaatpanel van de Verenigde Naties naar buiten zijn gekomen, zijn veel mensen sceptisch over klimaatverandering. Toch is het zeker dat het klimaat verandert. Het kan alleen wel een tijdje duren voordat de concrete gevolgen zich in de dagelijkse praktijk openbaren. Dat is de boodschap van de Nederlandse professor klimaatverandering Pier Vellinga (Wageningen Universiteit en Vrije Universiteit Amsterdam) in zijn boek Klimaatverandering, hoezo klimaatverandering, dat deze week uitkomt. In het boek zet hij feiten, fabels en vragen over klimaatverandering op een rij en gaat hij aan de hand van wetenschappelijke argumenten op het complexe en veelbesproken onderwerp in.

Waterschapsheuvel: een monumentaal verhaal

Epische queeste
De afgelopen twee weken heb ik me weer eens gestort op een boek dat een elementair bestanddeel vormt van mijn rijke collectie aan jeugdherinneringen, maar dat ik al een hele tijd niet meer had gelezen. Het betreft een verhaal dat de meeste mensen wel zullen kennen, zeker in tekenfilmvorm. ‘Waterschapsheuvel’ (Watership Down) is het aangrijpende verhaal van een groepje konijnen dat na een gruwelijk visioen van de kleine en schriele Vijfje (Fiver), een konijn met profetische gaven, besluit om de eigen thuiskolonie te verlaten. Op hun epische zoektocht naar betere oorden moeten de dappere dieren vele beproevingen doorstaan, waaronder roofdieren, strikken en een kolonie militante, oorlogszuchtige konijnen die aangevoerd wordt door de griezelige despoot Generaal Guldenroede (General Woundwort).

Allegorisch
Waterschapsheuvel heeft inhoudelijk meer te bieden dan menig lezer in eerste instantie zal vermoeden.

Films van Hugo van Lawick op Ximon.nl

Playing in Savage Paradise, een bijzondere natuurfilm over de Serengeti in Tanzania, is deze hele week exclusief gratis te bekijken op filmsite www.ximon.nl. Playing in Savage Paradise (1998) is een natuurfilm van meestercinematograaf Hugo van Lawick, waarin aan de hand van een scheppingsverhaal een levendig beeld wordt geschetst van het leven op de Serengetivlakte in Tanzania. In Playing in Savage Paradise worden diverse dieren op de voet gevolgd tijdens hun dagelijkse overlevingstocht in een prachtig en rijk, maar soms ook onbarmhartig en gevaarlijk natuurparadijs. Een plek waar de menselijke tijdsbeleving geen rol speelt en het leven gehoorzaamt aan de eeuwigheidswaarde dragende wetten, grillen en golfbewegingen van Moeder Natuur.

National Geographic zendt fraaie documentaire over wereldzeeën uit

Oceanen beslaan tweederde van de wereld en behoren tot onze belangrijkste natuurlijke bronnen. Feitelijk zijn het de laatste ware wildernissen op de planeet. Een schat aan prachtige natuur bevindt zich onder water. Op de plaatsen waar overbevissing nog niet zijn zware tol heeft geëist krioelt het letterlijk van het leven. Volgens wetenschappers staan bestanden van veel vissoorten onder druk, zoals die van roofvissen als tonijnen en haaien. Het kabeljauwbestand in de Noordzee staat er ook niet goed voor. De voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties schat dat meer dan 75 procent van de commercieel geëxploiteerde visbestanden maximaal bevist of overbevist zijn.

BBC-programma onthult waarheid achter leeuwengedrag

Merkwaardig eigenlijk: leeuwen zijn de enige katachtigen die in een groep leven. Waarom doen ze dat? Gezamenlijk jagen levert natuurlijk voordelen op en ook het feit dat meer dan een leeuwin voor de welpen kan zorgen, kan een reden zijn, maar er is geen glashard wetenschappelijk bewijs dat dit gedrag de levenskansen van een leeuw ook daadwerkelijk bevordert. Want solitaire katachtigen als tijgers, luipaarden en jaguars zijn immers ook excellente jagers die in gezonde toestand en een dito leefgebied ook zelden moeite hebben om hun kostje bij elkaar te scharrelen. Maar wellicht hebben wetenschappers, die in Kenia al dertig jaar lang een vaste leeuwentroep bestuderen, de werkelijke reden gevonden voor het sociale gedrag van leeuwen.