Categorie: "Ecologie"

Haaienavontuur in Zuid-Afrika

whitesharkNa de nodige preparaties is het zaterdag aanstaande zover: dan vertrek ik naar Zuid-Afrika om een maandje te gaan werken bij White Shark Projects. De organisatie doet al sinds 1989 gedegen onderzoek naar de witte haaien die de Zuid-Afrikaanse West-Kaap bevolken. Het merken van witte haaien, het registreren van gegevens over de diverse individuen, cursussen en een workshop onderwaterfilmen zijn zomaar een paar onderdelen die op het programma staan. Voor mij is de deelname aan dit project een lang gekoesterde jongensdroom die in vervulling gaat.

Natuur in plaats van het zwarte goud

media_xl_3822709Historisch akkoord
Het kan dus wel: natuurhistorische belangen laten prevaleren boven de glimmende aantrekkingskracht van vergankelijk economisch klatergoud. Dat bewijst de regering van Ecuador, een parel in het toch al landschappelijk imponerende continent Zuid-Amerika. In een historisch akkoord heeft Ecuador beloofd niet naar olie te boren in Yasuní, een ongerept stuk wildernis in het Amazonewoud en waarschijnlijk een van de natuurrijkste gebieden ter wereld. Het land laat op die manier zeker 900 miljoen vaten olie liggen, een vijfde van de totale oliereserve in het land én goed voor een geschatte miljardenopbrengst. Dat is mede te danken aan acteur Leonardo DiCaprio, die zich met hart en ziel inzet om Yasuní te beschermen. Normaal zou het akkoord al tijdens de klimaatconferentie in Kopenhagen zijn getekend, maar de onderhandelingen liepen toen spaak.

Veel regenwouddieren eind deze eeuw wellicht uitgestorven

Het overgrote deel van de planten en dieren die in regenwouden leven, zullen in 2100 niet meer bestaan als gevolg van klimaatverandering en illegale houtkap. Dat meldt een nieuwe studie uitgevoerd door het Carnegie Institution for Science. De fauna en flora die aangetroffen wordt in de tropische, vochtige wouden, vormt samen meer dan de helft van alle dier- en plantensoorten op onze planeet. De eerste studie die het gecombineerde effect van de opwarming van de aarde en ontbossing bekeek, zegt nu dat de meeste van die soorten op de rand van de afgrond balanceren.

Lepelaars doen het uitstekend op Texel

lepelaarOp Texel broedt een recordaantal lepelaars. Volgens een Texelse boswachter zijn er op dit moment 540 broedende paren, 150 meer dan vorig jaar. In heel Nederland leven ongeveer 2200 lepelaars. In de jaren zestig nam hun aantal drastisch af, onder meer door een gifongeval in het Botlekgebied. “Ze hebben overwinterd in het zuiden van Europa en Afrika”, legt boswachter Erik van der Spek uit. “De lepelaars broeden al sinds jaar en dag in onze streken. Het ging lang heel slecht met de lepelaars door de slechte kwaliteit van het water en door dat ongeval met gif in de jaren zestig.

De stervende Middellandse Zee

259px-Mediterranian_Sea_16_61811E_38_99124NBedreigingen
De Middellandse Zee: voor veel vakantiegangers een azuurblauw paradijs waar de dagelijkse zorgen temporair wegsmelten als sneeuw voor de Zuid-Europese middagzon. Maar de Middellandse Zee is technisch gezien ook de grootste mariene gierput van Europa. Denk aan de rommel uit de riolen van de talloze kuststeden (Barcelona, Napels, Marseille om er maar een paar te noemen) die aan de mediterrane kust liggen. Volgens wetenschappers is er momenteel zelfs geen zee ter wereld die zo in haar voortbestaan bedreigd wordt als de blauwe parel van Zuid-Europa. Overbevissing, vervuiling en de opwarming van de aarde vormen volgens wetenschappers de belangrijkste oorzaken voor de penibele situatie waarin de Middellandse Zee verkeert. De bevolkingsdichtheid langs de kust en de tweehonderd miljoen toeristen die jaarlijks afzakken naar zuidelijk Europa zetten het voorbestaan van het mediterrane zeeleven onder grote druk.

Everglades uitgeroepen tot bedreigd werelderfgoed

EvergladesUNESCO heeft het Amerikaanse natuurgebied de Everglades uitgeroepen tot werelderfgoed. Dit kwetsbare natuurgebied in het zuidwesten van de staat Florida is een rasecht natuurparadijs. Een myriade van toegankelijke en minder makkelijk begaanbare waterwegen staat, in combinatie met het subtropische klimaat, garant voor een rijkgeschakeerde verzameling flora en fauna. Denk bijvoorbeeld aan de alomtegenwoordige alligators, maar ook zeldzamere kroonjuwelen als de floridapanter (in werkelijkheid geen echte panter, maar een ondersoort van de poema) of de Amerikaanse krokodil. De dynamiek van het natuurgebied (6106 km²) wordt bepaald door afwisselende perioden van droogte en overstroming, branden, zonneschijn en hevige regenval. Maar van een ongerepte oase lijkt al lang geen sprake meer te zijn.

Afname fytoplankton bedreigt mariene voedselketens

120px-Staurastrum_paradoxum_EPAHet water in de oceanen wordt steeds helderder. Dit lijkt misschien goed nieuws voor een leek of plezierduiker, maar in werkelijkheid tekent zich een ecologische ramp af onder het wateroppervlak. Helderder water in voorheen troebele zeeën betekent namelijk dat er steeds minder plankton in de oceaan leeft. De opwarming van het zeewater lijkt hiervoor de belangrijkste oorzaak. Dat zeggen drie onderzoekers van Dalhousie University (Canada) in het wetenschappelijke tijdschrift Nature. Sinds 1950 blijkt minstens veertig procent van het fytoplankton te zijn verdwenen. Deze minuscule wezentjes zijn niet alleen een belangrijke voedselbron voor veel vissen, maar ook van essentieel belang voor het zuurstofgehalte in het water.

Blauwe kiekendief gedijt in Oost-Groningen

Foto: Wikimedia
blauwekiekendiefDe blauwe kiekendief heeft zich in Oost-Groningen gevestigd. Dit meldt de provincie Groningen donderdag nadat er twee nesten met in totaal zes jongen bij Finsterwolde waren ontdekt. De in Nederland behoorlijk zeldzame roofvogel werd al in het voorjaar boven de tarwevelden gesignaleerd, waar de kiekendief met zijn scherpe arendsogen jaagt op onder meer veldmuizen. De blauwe kiekendief broedt voornamelijk op de Waddeneilanden, maar de populaties aldaar nemen sinds eind jaren negentig af. Het aantal paren op de eilanden daalde van ongeveer honderdzestig tot dertig. Het gebrek aan geschikte prooien is waarschijnlijk de primaire oorzaak voor die getalsmatige achteruitgang.

Honger en kou zorgt voor massasterfte in Oostvaardersplassen

200px-Heckrund4Massasterfte
Driekwart van de heckrunderen in natuurgebied Oostvaardersplassen in Flevoland is afgelopen winter omgekomen door honger, kou of afschot. Staatsbosbeheer, verantwoordelijk voor het natuurbeheer in het gebied, meldde kortgeleden nog aan demissionair minister Gerda Verburg van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit dat slechts een kwart van de runderen de strenge winter niet had overleefd. Dat schrijft de Stichting Welzijn Grote Grazers in een boze brief aan de minister. De stichting, die vindt dat er in Nederland geen plek is voor het ongemoeid laten zwerven van hoefdieren, beschuldigt Staatsbosbeheer van wrede dierenmishandeling in het natuurgebied tussen Almere en Lelystad. De stichting baseert zich op eigen tellingen, zowel op de grond als vanuit de lucht. Volgens hen zijn er 312 dieren gestorven in plaats van de 140 die Verburg aan de Kamer heeft gemeld.

Zeldzame otter gefotografeerd in Maleisië

Foto: Andreas Wilting
borneo-camera-trap-hairy-nosed-otter-lutra-sumatrana_23953_600x450Wetenschappers hebben in het Maleisische Deramakot Forest Reserve een uiterst zeldzame otter gezien en op foto vastgelegd. De Lutra sumatrana is een van de zeldzaamste en meest bedreigde ottersoorten ter wereld. Tot 1998 dacht de wetenschappelijke gemeenschap zelfs dat hij ter plaatse uitgestorven was, maar sindsdien zijn er wel wat waarnemingen binnengedruppeld. Het dier, dat in 2008 werd gespot, was de eerste Lutra sumatrana die sinds 1997 is gezien. Destijds vonden wetenschappers een dood verkeersslachtoffer.