Categorie: "Dier in de spotlights"

Visnetten doden miljoenen zeeschildpadden

Foto: Projeto Tamar Brasil
green-sea-turtles-netted_18296_600x450Twee groene zeeschildpadden voor de Braziliaanse kust, verstrikt in een net en worstelend om aan een wisse dood te ontsnappen. Dat is wat u ziet op de foto. Helaas zijn dergelijke schouwspelen vandaag de dag schering en inslag. Dat blijkt uit een studie die eerder deze week gepubliceerd werd in het natuurblad Conservation Letters. “Van alle gevaren die de toekomst van zeeschildpadden bedreigen, is bijvangst wel het meest acute”, weet marien bioloog en medeschrijver van het rapport Bryan Wallace. De studie heeft cijfers en verslagen uit alle delen van de wereld gebundeld.

Nieuwe hagedissensoort ontdekt in Filipijnse bossen

Foto: Joseph Brown
lizard-278x225Wetenschappers hebben een nieuwe hagedissensoort ontdekt in de bossen van de Filipijnen. Het dier, dat Varanus bitatawa is genoemd, is 2 meter lang. De reuzenhagedis leeft in de bomen en eet alleen fruit. Opvallend, want de meeste hagedissen zijn carnivoren of toch op zijn minst insectivoren. Het is uniek dat wetenschappers nu nog zo’n grote nieuwe diersoort ontdekken. Het dier is familie van de beruchte komodovaraan, maar is een stuk minder zwaar. Het reptiel werd vorig jaar ontdekt tijdens een expeditie in de moeilijk begaanbare bossen op de eilandengroep Luzon, maar de ontdekking is nu pas bekendgemaakt. Hoewel de wetenschap jubelt over de ontdekking, was de reuzenhagedis natuurlijk al lang bekend bij de lokale bevolking: zij jagen zelfs regelmatig op de dieren vanwege hun vlees.

De olifanten van Chobe

DSC_0331De olifanten van Chobe
Het landschap dat aan mijn oog voorbijtrekt, heeft af en toe wel iets weg van een slagveld. Bomen zijn met wortel en al uit de grond getrokken, ontdaan van hun beschermende bastlaag of gereduceerd tot meelijwekkende houtstompjes. Plekken die eerst bezaaid waren met struiken, acaciabomen, baobabs of mopanebomen zijn veranderd in kale grasweiden. Gunstig voor grazers als zebra’s of impala’s, maar een zeer nadelige ontwikkeling voor adelaars en andere vlijtige nestbouwers. Dit is de keerzijde van de succesvolle opmars van de Afrikaanse olifant in Botswana. “De meeste mensen vinden het afschieten van een olifant een barbaarse daad. Als je echter de ecologische schade in ogenschouw neemt die de dieren in bepaalde delen van Chobe National Park veroorzaken, vraag ik me af of de regering in de toekomst een andere keus heeft”, aldus Toff Hill, een ervaren gids die toeristen al jaren inwijdt in de geheimen van de Botswaanse wildernis.

Massamoord en herstel
De Afrikaanse olifant: het grootste landdier dat onze planeet bewandelt en een krachtig symbool dat de Afrikaanse wildernis in al haar facetten belichaamt. Massief, oersterk, imponerend, wild, goedmoedig en bovenal zeer intelligent. In de jaren tachtig vreesden natuurbeschermers dat Afrikaanse olifanten rond de eeuwwisseling alleen nog in fotoboeken te zien zouden zijn.

Radarsysteem van vleermuizen is ongekend ingenieus

Foto: Nevada Bureau of Land Management
Big-eared-townsend-fledermausVleermuizen moeten op een ingenieus radarsysteem kunnen vertrouwen om ongestoord hun weg te vinden in bossen, grotten, cultuurlandschappen of stedelijke jungles. De dieren sturen een echosignaal uit en ‘horen’ waar zich ergens een voorwerp bevindt. Maar dat radarsysteem blijkt zelfs een stuk vernuftiger te zijn dan altijd werd gedacht. Wetenschappers kunnen er zelfs inspiratie uit halen. Als vleermuizen onderweg zijn in groepen sturen ze massaal echosignalen uit. Dan bestaat het risico dat er overlapping plaatsvindt. Ook kunnen bepaalde signalen tijdens de mottenjacht afketsen op dikke bladeren.

Gegiechel van gevlekte hyena ontcijferd

gevlektehyenaHet is een bekend geluid voor wie wel eens een nachtje in de Afrikaanse bush heeft doorgebracht: het ijzingwekkende gegiechel van de gevlekte hyena, een jager en aaseter die de nachtelijke savannes afstroopt op zoek naar vleesrijke lekkernijen. Amerikaanse wetenschappers hebben nu ontdekt dat het gegiechel dat een hyena uitstoot informatie bevat over de sociale status van het dier in kwestie. Ze registreerden de geluiden in verschillende sociale situaties, bijvoorbeeld wanneer de dieren vochten om voedsel. Vervolgens onderzochten ze het verband tussen de geluiden van de hyena’s en hun sociale status. Uit het onderzoek blijkt dat het gegiechel van een hyena veel zegt over de plaats die het dier inneemt in de pikorde van de clan.

Moeraswallabies geboren in Blijdorp

Foto: John O’Neill
400px-Swamp-Wallaby-Feeding-3,-Vic,-Jan_2008In Blijdorp zijn voor het eerst in de historie van de diergaarde moeraswallabies geboren. De vier kangoeroetjes zijn waarschijnlijk al enige maanden oud, maar pas sinds kort goed zichtbaar, meldt de Rotterdamse dierentuin woensdag. De dieren komen (in tegenstelling tot placentale zoogdieren) relatief onontwikkeld, kaal en blind ter wereld na een zwangerschap van zo’n 36 dagen. Ze wegen ongeveer een ons en zitten diep in de buidel, stevig vastgezogen aan de geliefde moedertepel. Pas na enige maanden steekt er af en toe een kopje of pootje uit de buidel. Vier moeraswallabies dragen op het moment een jong in de buidel. Vaak bevindt zich in de buidel nog een bevruchte eicel, die zich verder ontwikkelt als de buidel weer vrij is. Blijdorp kreeg medio 2009 een groepje van deze kangoeroes uit de dierentuin van Zürich.

Onderzeeër vindt ‘zeemonster’

220px-Bathynomus_giganteusZeemonsters zijn hersenspinsels van fantasierijke fictieschrijvers of zeelui die te veel tijd op het ruime sop hebben doorgebracht. Niet altijd, zo blijkt maar weer uit een ontdekking van een onbemande diepzeeduikboot. Het apparaat slaagde er namelijk in om een enorm geleedpotig zeedier naar boven te halen. Het blijkt om een Bathynomus giganteus (een soort reuzenpissebed) te gaan, een ‘afvalopruimer’ van de zeebodem die zich voedt met dode walvissen, vis en inktvis. De enorme omvang van het dier wordt toegeschreven aan de extreem koude temperaturen op de bodem van de oceaan, waartegen het dier zich moet wapenen. Grote dieren raken naar verhouding per kilo lichaamsgewicht namelijk minder warmte kwijt en zijn zo dus beter bestand tegen kou.

Haas wordt steeds zeldzamer

Lepus_europaeusWie in het paasweekeinde besluit de natuur in te trekken, loopt minder kans een echte haas tegen het lijf te lopen dan pakweg tien jaar geleden. Het aantal hazen in Nederland is sinds 2000 met 25 procent afgenomen. Dat meldde de Zoogdiervereniging dinsdag. Volgens een grove schatting van de vereniging, gebaseerd op systematische tellingen, telt Nederland iets minder dan 800.000 hazen. Tien jaar geleden waren dit er nog bijna 1,1 miljoen.

Geheimzinnige aap is internethit

n344602443463_7678Een mysterieuze resusaap uit Florida heeft tegenwoordig zijn eigen Facebook- en Twitterpagina. De aap haalt al meer dan een jaar lang de media, omdat hij ineens op verschillende plekken in woonwijken van Tampa Bay opdook. Sinds de eerste meldingen doken de lokale media er bovenop. De St. Petersburg Times maakte zelfs een website over het dier. Daar zie je ook een kaart met de afstand die hij heeft afgelegd en de plekken waar hij is gesignaleerd. Er zijn meerdere pogingen gedaan om de aap te vangen, maar zonder resultaat. Hij houdt zich op in bomen en soms op straat. Hij is erg verlegen en wordt niet als gevaarlijk beschouwd, maar hij kan wel agressief uit de hoek komen als hij zich bedreigd voelt.

Kever kan equivalent van zes volgepakte bussen trekken

gewonemestkeverEen quizvraagje: wat zijn de sterkste dieren ter wereld? Het antwoord moet waarschijnlijk gezocht worden in de microkosmos van de geleedpotigen. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat de mestkever 1.141 keer zijn eigen gewicht kan trekken, een prestatie die hem het waarschijnlijk sterkste insect ter wereld maakt. Dat zou voor een gemiddelde sterveling van 70 kilo overeenkomen met zes volgeladen dubbeldekkerbussen. Het onderzoek bracht ook aan het licht dat de mijt eigenlijk nog een zwaarder gewicht kan trekken dan de kever, maar mijten behoren tot de spinachtigen en niet tot de insecten. Vandaar dat ze geen concurrentie zijn voor de macho mestkever, die zijn onvoorstelbare krachten vooral nodig heeft bij gevechten om vrouwtjes.