Biologen reconstrueren geluid van prehistorische sabelsprinkhanen

Oud en succesvol
Insecten behoren tot de oudste en succesvolste dieren die je vandaag de dag nog op aarde kunt aantreffen. Door hun overweldigende aantallen, veelvormigheid en vaak bewonderenswaardige resistentie zullen ze vermoedelijk nog op aarde rondzwerven als wij en veel andere zoogdieren nog slechts relicten uit een ver verleden zijn. Sprinkhanen vind ik met vlinders en kevers persoonlijk de interessantste leden van het insectenrijk. Dat komt deels door hun mooie uiterlijk, maar ook door het feit dat ze tot de meest vocale vertegenwoordigers van de klasse der insecten behoren.

Vroeg begonnen
Onderzoek van Chinese biologen heeft aangetoond dat in ieder geval sabelsprinkhanen al geluid maakten toen de dinosauriërs nog de dominante levensvormen op aarde waren. →

Een paradijs voor roofvogels

WitruggierEr zijn vandaag de dag nog maar weinig verstedelijkte of in cultuur gebrachte gebieden waar wilde dieren en mensen niet op gespannen voet met elkaar samenleven. Een uitzondering is de Indiase plaats Jodphur, vanwege de vele karakteristieke, in azuurblauw gestoken gebouwen ook wel ‘de blauwe stad’ genoemd. Deze plek is namelijk een waar eldorado voor aasminnende roofvogels als de Indische gier en de zwarte wouw, dieren die je in de stad regelmatig gracieus ziet rondzweven boven het grote fort dat het stadsbeeld van Jodphur domineert. Doordat de stad voornamelijk bewoond wordt door vrome hindoes, is het eten van vlees voor de meeste inwoners van Jodphur uit den boze. Toch wonen er binnen de stadsmuren veel koeien en ezels, beesten die vooral worden ingezet als lastdier. Als de dieren uiteindelijk aan hun eind komen, is er dus een belangrijke rol weggelegd voor vuilnismannen van de natuur als gieren en zwarte wouwen. →

Gigantische vlokreeft gevonden in Nieuw-Zeeland

Foto: University of Edinburgh
De naam doet het al vermoeden: vlokreeften zijn doorgaans met een formaat van twee tot tien centimeter niet bepaald de grootste bewoners van de moderne wereldzeeën. Maar er zijn altijd uitzonderingen. Een spectaculair voorbeeld zijn de volkreeften die onlangs op een diepte van zevenduizend meter werden ontdekt in de wateren rond Nieuw-Zeeland. →

Edelherten ontsnapt uit Weerterbos

Afschot
Sinds 2005 is een speciaal afgerasterd deel van het Weerterbos gereserveerd voor een groepje edelherten. De dieren zijn echte publiekstrekkers die vooral in de bronsttijd horden bezoekers naar het gebied lokken. De bedoeling is dat de dieren uiteindelijk – als er extra maatregelen genomen zijn ten behoeve van de mogelijke verkeersoverlast en het tegengaan van vraatschade aan omliggende akkers – wellicht de volledige vrijheid krijgen. Nu is echter bekend geworden dat zes herten vorige week zijn ontsnapt uit hun omheind leefgebied. Inmiddels is één hert afgeschoten, terwijl de bewegingen van de overige edelherten in de gaten worden gehouden. Als de kans zich voordoet, zullen ook die herten worden afgeschoten. De enige reden waarom dit nog niet is gebeurd, is dat de vier mensen die voor deze taak speciaal een vergunning hebben gekregen van de burgemeester van Nederweert nog niet dichtbij genoeg kunnen komen. Dat vertelde Ger Frenken, directeur van stichting Het Limburgs Landschap. Deze stichting beheert het edelhertenproject. Volgens Frenken is het nog niet duidelijk of de afrastering door buitenstaanders of de herten zelf is vernield. Nogal vreemd, je zou van iemand die een natuurbeherende instantie leidt toch mogen verwachten dat hij wel het verschil ziet tussen schade die door een hert of door een mens is aangericht.

Tuiniersmentaliteit
Het incident en de reactie van Frenken laten maar weer eens zien dat de tuiniersmentaliteit in Nederland nog steeds hoogtij viert als het aankomt op de omgang met wilde natuur. →

Verwarde beer toch in winterslaap door invallende vrieskou

Foto: Malene Thyssen
Een Poolse bruine beer die de winterslaap maar niet kon vatten, heeft eindelijk rust. Het koude weer heeft de – door de aanvankelijk lang aanhoudende warmte – verwarde beer eindelijk zijn hol ingedreven. Het dier zwierf maandenlang door de bossen van het Beskidengebergte. Door de ongewoon warme winter bleef de beer naar voedsel zoeken. Sinds het in het gebied 20 graden vriest, is de beer niet meer gezien. Parkwachters van het nationale park Babia Gora zijn opgelucht. De beer kwam, op zoek naar voedsel, steeds vaker in de buurt van populaire wandelpaden. De immens krachtige bruine beren zijn doorgaans niet overdreven gevaarlijk, maar kunnen zich incidenteel wel eens vergrijpen aan een mens. →

Bijzondere watervogels in ijzig vriesweer

Foto: middelste zaagbekken, Andreas Trepte

Hoewel de barre vrieskou vooralsnog aanhoudt, besloot ik vanmorgen toch om de barre weersomstandigheden te trotseren en de WML-plas in Beegden op te zoeken. Zeker nu de kleinere wateren en plassen met een glanzende ijslaag zijn bedekt, trekken veel watervogels juist naar de grote plassen die nog wel open zijn en waar ze dus nog relatief gemakkelijk aan voedsel kunnen komen. En het trotseren van de kou was zeker de moeite waard, want we slaagden er gelukkig in om enkele bijzondere, in Nederland niet direct alledaagse vogels te spotten. →

Merelzang mooiste natuurgeluid

Het is geen makkie om uit de talloze natuurgeluiden die in Nederland nog hoorbaar zijn het meest oogstrelende auditieve voortbrengsel te selecteren. Maar toch heeft het merendeel blijkbaar minder moeite met het maken van die keuze dan ikzelf. De door Vroege Vogels georganiseerde verkiezing van het mooiste geluid uit de natuur leverde namelijk een vrij duidelijke overwinning op voor de merel. De bekende tuinvogel hield met zijn gezang het geluid van de branding en het fraaie lied van de nachtegaal achter zich. Vogels scoren sowieso hoog, want een derde van alle geluiden uit de top 40 en zes van de tien best scorende geluiden worden voortgebracht door vogels. →

Otter Loosdrechtse Plassen afkomstig uit Overijssel

Foto: Ralf Roletschek
Natuurmonumenten heeft de visotter laten onderzoeken die eind vorig jaar dood is gevonden langs de Loosdrechtse Plassen. Het blijkt een vrouwtje te zijn dat oorspronkelijk komt uit de kop van Overijssel, het gebied waar de in 1988 in Nederland uitgestorven dieren in 2002 weer zijn uitgezet. In de zomer van 2010 werd voor het eerst sinds dertig jaar weer een otter in de Oostelijke Vechtplassen waargenomen. Ongeveer anderhalf jaar later werd er door een boswachter van het Plassenschap Loosdrecht een dode otter gevonden. Deze otter is voor nader onderzoek naar Alterra in Wageningen gestuurd. Uit het DNA-onderzoek blijkt nu dat de vrouwtjesotter een jong is van twee bekende otters uit de Overijsselse Wieden. Onderzoek aan de baarmoeder suggereert bovendien dat het dier jongen heeft gehad. Dat maakt het waarschijnlijk dat er nog meer otters in het natuurgebied de Vechtplassen leven. →

Prehistorische krokodil met vreemd kopschild gevonden

Illustratie: Henry Tsai, University of Missouri

Zwakke kaken
Paleontologen hebben in Marokko een bizar ogende schedel van een prehistorische krokodillensoort gevonden. Het dier had een opvallend kopschild dat, net als dat van dinosauriërs als de fameuze Triceratops, omringd was met talloze bloedvaatjes. De negen tot elf meter lange zoetwaterreus leefde in het late Krijt en voedde zich vermoedelijk hoofdzakelijk met flinke vissen. De Aegisuchus witmeri had relatief zwakke kaken, zeker als je een vergelijking trekt met hedendaagse krokodilachtigen. →