Foto: Pixabay
Duitse varkenshouders vrezen dezer dagen de opmars van de Afrikaanse zwijnenpest. De voor varkens dodelijke, maar voor de mens ongevaarlijke ziekte is al opgedoken in de Duitse buurlanden Tsjechië en Polen. Het Duitse ministerie van Landbouw heeft varkensboeren opgeroepen uiterst strikt te zijn met de hygiënemaatregelen. →
Foto: David Prötzel (ZSM/LMU)
Naast het vermogen om van kleur te veranderen, kunnen veel kameleons ook oplichten in het donker door middel van fluorescentie. Wetenschappers hebben ontdekt dat ze dat doen met hun botten, en dan vooral met de botten op het hoofd en in het gezicht. De dieren zijn in dit opzicht, voor zover bekend, uniek in de hagedissenwereld. Biologen weten al langer dat botten het vermogen hebben om op te lichten onder uv-licht, maar de kameleons brengen die wetenschap naar een heel ander niveau omdat ze in staat zijn om de fluorescerende patronen die ontstaan in hun botten ook door de huid heen zichtbaar te maken. Biologen onderzochten 160 exemplaren van 31 soorten uit het geslacht Calumna (inheems voor Madagaskar) en 165 exemplaren van 20 soorten uit het geslacht Furcifer (Madagaskar en delen van het Afrikaanse vasteland). Met behulp van tomografieën werden de oplichtende punten in de kameleonskeletten in kaart gebracht. Bij vrijwel alle soorten waren fraaie blauwe patronen te zien die ontstonden als de reptielen in het donker werden blootgesteld aan uv-licht. →
Foto: provincie Limburg
Het Limburgse provinciebestuur gaf onlangs te kennen dat het niets ziet in het uitzetten van otters, een plan dat Ark Natuurontwikkeling al lang en breed had voorbereid. Desondanks werd er onlangs een mannelijke otter gespot op een camera (die eigenlijk bedoeld is om bevers in de gaten te houden) in het Midden-Limburgse Roerdal, niet al te ver van waar ik woon. Het dier is op eigen kracht in Limburg beland en waarschijnlijk op doorreis. Er zijn geen uitwerpselen van het dier gevonden, terwijl de Limburgse otter ook (nog) niet door mensenogen is gezien. →
Een leider van de internationale smokkel in neushoornhoorns en ivoor is opgepakt in Thailand. Volgens de Thaise politie is Boonchai Bach al meer dan tien jaar een van de belangrijkste figuren in het illegale handelscircuit. Boonchai, een 40-jarige Thai van Vietnamese afkomst, werd gisteren gearresteerd in het noordoosten van Thailand. Hij is opgepakt voor de smokkel van de hoorns van veertien neushoorns uit Afrika. Deze hebben een gezamenlijke waarde van ongeveer 1 miljoen euro. Hij ontkent betrokkenheid bij de smokkel. Als hij wordt veroordeeld kan Boonchai maximaal vier jaar gevangenisstraf krijgen en een boete van ongeveer 1 miljoen euro tegemoetzien. Vorige maand werd op het vliegveld van Bangkok een Thaise medewerker van de luchthaven, samen met twee smokkelaars uit China en Vietnam, betrapt met de veertien hoorns. →
Foto: Arturo de Frias Marques, Wikimedia Commons/CC BY-SA 4.0
Het Wereld Natuur Fonds (WNF) heeft op de Vakantiebeurs in Utrecht onlangs een leuk rondvraagje gehouden. Bezoekers werd de vraag gesteld welk ze het liefst een keer in het wild zouden spotten. De stemmers konden kiezen uit een door het WNF en Droomplekken.nl opgestelde lijst met 80 diersoorten. De ijsbeer won de verkiezing, gevolgd door de jaguar, cheeta, reuzenpanda en Borneose orang-oetan. De zeeleguaan (een dier dat op mijn persoonlijke lijst altijd heel hoog heeft gestaan totdat ik het in 2015 in groten getale in zijn natuurlijke leefomgeving mocht bewonderen) en het vingerdier bungelen onderaan de lijst. Het wekt weinig verbazing dat grote, charismatische, imposante en/of knuffelbare zoogdieren zoals de wilde katten, primaten, beren, olifanten, wilde hondachtigen en zeezoogdieren (al vind ik het wel verrassend dat de blauwe vinvis niet verder komt dan plek 61) veel hoge posities op de lijst innemen. Onder de reptielen zijn vooral de schildpadden (plek 10 voor de soepschildpad en plaats 21 voor de galápagosreuzenschildpad) populair, terwijl het bij de vissen de vriendelijke reuzen (reuzenmanta en walvishaai) zijn die het goed doen. →
Foto: Wikimedia Commons/CC BY 2.0
Het gaat niet zo goed met de muskusos (Ovibos moschatus), het grootste landzoogdier van het Arctisch gebied. De langharige giganten kunnen wel tegen een stootje, maar hebben momenteel veel last van het grillige weer in hun leefgebied. Vooral de stijgende temperaturen vormen een serieus probleem voor de koudebestendige ossen. De jongen zijn sterk afhankelijk van de nutriëntenrijke voeding die het lichaam van de moederos tijdens de zwangerschap produceert. Omdat muskusossen veel minder hoogwaardige voeding kunnen vinden in de regen dan onder de sneeuw (de planten die ze eten worden door de regen nat en bevriezen vervolgens opnieuw, waardoor ze lastiger kauw- en verteerbaar zijn), lopen de kalveren in de baarmoeder al een groeiachterstand op. →
Het Amerikaanse, niet geheel onomstreden mariene onderzoeksinstituut Ocearch is op 18 januari gestart met een bijzondere wetenschappelijke expeditie. Twee weken lang zal het team voor de kust van Florida, Georgia en South Carolina volwassen witte haaien merken. Medewerkers van de European Space Agency (ESA) in Nederland en twee mariene biologen van de Nederlandse Elasmobranchen Vereniging (NEV) gaan mee aan boord om een nieuwe satelliettechnologie te testen. De techniek maakt gebruik van het Argos satellietsysteem, een initiatief zonder winstoogmerk dat werd opgericht in 1978 en beheerd wordt door het Franse CLS. Het is bedoeld om de wetenschappers te helpen bij het beter begrijpen van het milieu. →
Foto: Luis Miguel Bugallo Sánchez, Wikimedia Commons/CC BY-SA 3.0
Zebravinken (Taeniopygia guttata) zijn behoorlijk robuuste beestjes. Ze kunnen bijvoorbeeld prima overleven in de gortdroge Australische woestijn. Toch wil dat niet zeggen dat ze geen last hebben van de klimaatverandering. Biologen hebben namelijk ontdekt dat extreme, tijdens hittegolven optredende temperaturen een nadelige invloed hebben op de kwaliteit van het sperma van de mannetjesvinken. Toch wel een tamelijk zorgwekkende constatering als je ziet dat de temperaturen wereldwijd stijgen en hittegolven – zeker in Australië – steeds frequenter de kop opsteken. De onderzoekers trekken hun conclusies op experimenten. Zo stelden ze zebravinken bijvoorbeeld bloot aan temperaturen van zo’n 40 graden Celsius. In slechts drie dagen tijd bleek het aantal spermacellen waar iets mis mee was flink op te lopen. En naarmate de vogels langer aan de hoge temperaturen werden blootgesteld, werd dat probleem alleen maar groter. →
Foto’s: Annemieke Podt
Aanvallen van grijze zeehonden zijn een belangrijke oorzaak van sterfte bij bruinvissen in Nederlandse wateren. Uit onderzoek van de Universiteit Utrecht en Stichting Rugvin blijkt nu dat bruinvissen in de Oosterschelde de aanvallen ook kunnen overleven. Ze lijken de walvisachtigen hun gedrag geregeld af te stemmen op de aanvallen van de grijze zeehonden. Een paar jaren geleden werd al ontdekt dat de zo olijk ogende (maar schijn bedriegt vaak in de wilde natuur) grijze zeehonden een belangrijke natuurlijke vijand zijn van de bruinvis. Het was ook al bekend dat sommige bruinvissen kunnen ontsnappen aan de zeehonden, maar deze dieren stierven dan later alsnog aan wondinfecties. Dat bruinvissen de aanvallen ook regelmatig overleven, is nieuw voor onderzoekers. Stichting Rugvin monitort al jaren de populatie bruinvissen in de Oosterschelde, onder andere door een groot bestand aan foto’s aan te leggen. Foto-identificatie maakt het vaak mogelijk om dieren individueel te herkennen. In de laatste decennia zijn minimaal tien in het gebied gestrande bruinvissen gestorven als gevolg van een aanval door een grijze zeehond, zo wees sectie door de Utrechtse faculteit Diergeneeskunde uit. De fotodatabase bevat volgens onderzoekster Annemieke Podt daarentegen ook platen van vier individuen die littekens op de staartaanzet en flanken hadden. →
De mannetjeswolf Torak, die eerder vandaag ontsnapte uit een wolvenopvang in het Engelse graafschap Berkshire omdat de storm zijn verblijf had beschadigd, is weer terecht. De politie heeft de wolf samen met medewerkers van de opvang weten te vangen. De wolf en mensen zijn bij de vangstoperatie is niet gewond geraakt. Het gebied waar de wolf was ontsnapt, werd vijf uur lang afgesloten, maar is inmiddels weer vrijgegeven. →