Oude Wereld
De cheeta (Acinonyx jubatus) is het snelste moderne landdier en kan in volle vaart kortstondig een duizelingwekkende snelheid van om en nabij de 100 km per uur bereiken. De sierlijke, maar tevens bedreigde kat komt tegenwoordig alleen nog voor in Afrika, al herbergt ook Iran nog een bescheiden populatie wilde jachtluipaarden. Fossielen van primitieve en jongere voorouders van deze slanke en majestueuze roofkatten zijn gevonden in Afrika, Europa, Azië en zelfs Noord-Amerika. Volgens veel wetenschappers stond de wieg van het jachtluipaard (en de meeste katachtigen) zelfs in Noord-Amerika en hebben de geduchte roofdieren in prehistorische tijden gebruik gemaakt van de Beringstraat (destijds een landbrug) om vanuit Alaska de oversteek te maken naar Siberië. De twee geïdentificeerde Noord-Amerikaanse cheetasoorten zouden dan ook de voorouders zijn geweest van de gigantische Europese jachtluipaarden die in lang vervlogen tijden rondzwierven over ons continent, op jacht naar de diverse grote herbivoren die Europa destijds als woongebied hadden. De examinering van een in China gevonden schedel haalt deze theorie echter mogelijk onderuit. Wetenschappers van het Shanghai Science and Technology Museum, die het fossiel grondig bestudeerd hebben, spreken van een nieuwe soort van Euraziatische origine die inmiddels de naam Acinonyx kurteni gekregen heeft. De schedel vertoont vrijwel alle kenmerken van een cheeta en de primitieve tanden laten zien dat het dier geen geavanceerdere afstammeling is van de oudere Noord-Amerikaanse jachtluipaarden.
Wetenschappelijke onenigheid
Niet alle leden van de Chinese wetenschappelijke gemeenschap zijn bereid om het team uit Sjanghai te lauweren als de ontdekkers van een nieuwe soort die een verassend licht werpt op de evolutionaire geschiedenis van het jachtluipaard. Volgens Deng Tao, een professor die werkzaam is aan de in Peking gevestigde Chinese Academie der Wetenschappen, is de schedel helemaal niet afkomstig van een nieuwe soort. Het zou gewoon gaan om een exemplaar van de door hem beschreven prehistorische roofkat Sivapanthera linxiaensis. Bovendien is de in Sjanghai onderzochte schedel volgens Deng geen intact lichaamsdeel, maar een samengestelde compilatie van diverse botten die toebehoren aan meerdere individuele katten, dieren die waarschijnlijk niet eens tot dezelfde soort behoren. Ji H. Mazák, een van de onderzoekers uit Sjanghai, legt deze kritiek echter gelaten naast zich neer. Volgens hem heeft minutieus onderzoek duidelijk gemaakt dat het wel degelijk om een complete, uniforme schedel gaat. Daarnaast was de schedel te klein om van Sivapanthera linxiaensis afkomstig te kunnen zijn, een prehistorische poes die volgens Mazák ook geen cheeta was, maar eerder overeenkomsten vertoonde met leden van het geslacht Panthera. Katachtigen die deel uitmaken van dit geslacht zoals de tijger, leeuw, jaguar of luipaard zijn veel zwaarder en robuuster gebouwd en lijken maar weinig op het jachtluipaard, een dier dat toch vooral als een gracieuze snelheidsduivel door het leven raast. Kortom, een interessante polemiek die uitwijst dat zelfs hoogopgeleide topwetenschappers een compleet andere visie op de herkomst en betekenis van hetzelfde object kunnen hebben.
Bron: http://news.nationalgeographic.com/news/2008/12/081229-cheetah-skull_2.html
Lees ook:Cheeta jaagt zelden op topsnelheid
Lees ook:Fossiel van prehistorische dolfijn gevonden in Westerschelde
Lees ook:Blaffende mannetjesjachtluipaarden bevorderen de vrouwelijke eisprong
Lees ook:Jachtluipaard zwerft door Duitsland
Lees ook:Jachtluipaard loopt snelheidsrecord