Foto: National Oceanic and Atmospheric Administration
Bedreigde soorten
Een nieuwe bedreiging doemt op voor de haai. Niet alleen wordt hij gevangen voor zijn vinnen, in de Stille Oceaan is hij nu ook in trek bij misdaadorganisaties. Die zetten haaien in als drugskoeriers om hun waar van Centraal-Amerika naar de Verenigde Staten te vervoeren. De laatste jaren worden in Mexico steeds meer haaien gevangen. Sommige soorten zijn daardoor met uitsterven bedreigd. “Tachtig procent van de soorten in onze wateren verkeert in serieus gevaar”, zegt Juan Carlos Cantú, directeur Mexico van de Amerikaanse organisatie Defenders of Wildlife. Mexico exporteert bijna geen haaienvlees, alleen haaienvinnen. Die zijn erg in trek in landen als China en Japan. Het leeuwendeel van de haaien wordt illegaal gevangen, vooral een goede en effectieve controle ontbreekt. Er staan slechts drie soorten op de officiële Mexicaanse lijst van bedreigde soorten, maar zelfs die genieten geen speciale bescherming.
Drugskoerier
De laatste tijd doemt een nieuwe bedreiging op voor de haai: de alomtegenwoordige drugskartels. In juni 2009 onderschepten de Costa Ricaanse autoriteiten bijvoorbeeld een schip dat een lading ingevroren haaien aan boord had. In de holtes van de haaien zat 894 kilogram cocaïne. Het schip was vertrokken in Caldera, een privéhaven in het Costa Ricaanse Puntarenas, en was op weg naar Mexico. Een maand later werd een Costa Ricaanse visser betrapt toen hij 419 kilogram cocaïne over land vervoerde. De drugs zaten verstopt onder ingevroren haaien en rode snappers. Het grootste deel van de cocaïnesmokkel in Centraal-Amerika verloopt over zee, zegt Carlos Alvarado, directeur-generaal van het Costa Ricaanse Instituut voor Drugs. De drugskartels van Colombia en Mexico hebben routes op de Stille Oceaan die langs de Centraal-Amerikaanse kust lopen. Ter hoogte van Costa Rica bevoorraden de schepen zich met brandstof voor de speedboten waarmee de drugs aan land worden gebracht. Vissers die brandstof leveren worden met drugs betaald.
Inspanning
“We moeten een inspanning doen om een vloot van speedboten samen te stellen binnen de twaalfmijlszone en internationale samenwerking zoeken buiten die grens”, zegt Alvarado. De privéhavens zoals Caldera vormen een ander groot probleem, zegt de Costa Ricaanse bioloog Randall Araúz, directeur van de milieuorganisatie Pretoma. “Doordat de kades privé-eigendom zijn, kan de politie daar alleen iets ondernemen met een gerechtelijk bevel.” Araúz was dit jaar laureaat voor de Goldmanprijs voor milieubescherming voor zijn strijd tegen het afsnijden van vinnen bij levende haaien; wanneer die haaien weer in zee worden geworpen, zijn ze stuurloos en sterven ze binnen afzienbare tijd. Zeker pelagische (haaien die vooral op open zee leven) haaien (die meestal het doelwit zijn) moeten blijven zwemmen om lucht langs hun kieuwen te laten stromen. De haai bevindt zich aan de top van de voedselketen. Omdat hij zwakke exemplaren van andere soorten elimineert, is hij erg belangrijk voor de gezondheid van de ecosystemen, zegt Erick Ross van de Costa Ricaanse milieuorganisatie MarViva. “Een duidelijke aanwijzing dat een ecosysteem ziek is, is wanneer men niet langer roofdieren zoals haaien, tandbaarzen en barracuda’s (de zogenaamde apex predators) aan de top van de voedselketen ziet. De afwezigheid van grote roofvissen is ook een pregnant signaal dat wijst op overbevissing.”
Lees ook:Klimaatverandering bedreigt krokodillen
Lees ook:Paul Watson opgepakt in Duitsland
Lees ook:Paul Watson op borgtocht vrij
Lees ook:Gevreesde zeerover wordt slachtoffer
Lees ook:Schip met illegaal gevangen haaien en tonijnen onderschept rond Galápagoseilanden