De kunst van het ringen

Specialistenwerk
Jaar in jaar uit zijn in de maanden april tot en met juli in de diverse uithoeken van Nederland tientallen vrijwilligers bezig met het ringen van roofvogels. Een tijdje terug had ik het genoegen om in Midden-Limburg een aantal ringers te begeleiden tijdens hun werkzaamheden. Op die warme zomeravond hebben we in totaal drie nesten (twee havikshorsten en een buizerdnest) bezocht en in totaal een achttal kuikens geringd. Het is zeker geen gemakkelijk werk. Een klimvaardig iemand, in dit geval de ervaren rot Lex Verbeek, zoekt de boomtoppen op, haalt de kuikens uit het nest en laat ze vervolgens in een speciale tas met behulp van een touw afdalen. Op de grond worden de jonge roofvogels vervolgens geringd, gewogen en geïnspecteerd. Daarna gaan ze via hetzelfde touw weer naar boven en worden ze veilig in het nest teruggezet. “Opvallend genoeg komt het zelden voor dat de jongen serieus tegenstribbelen of dat de ouders de aanval openen op de klimmer. Al heeft Lex dit jaar voor het eerst sinds lange tijd wel onplezierig kennisgemaakt met de vlijmscherpe klauwen van een zorgzame moederhavik”, vertelt Henk Beckers van de Werkgroep Roofvogels Nederland. In Limburg schetsen de ringsessies van dit jaar volgens Beckers een positief beeld van de diverse roofvogelpopulaties. “Zeker de bosuilen, buizerds, torenvalken en haviken lijken het in Limburg momenteel goed te doen. Met de ransuilen is het in de regio een stuk slechter gesteld.”

Vervolging
Ondanks deze positieve geluiden is roofvogelvervolging nog steeds een veelvoorkomend probleem in Nederland. In de provincie Friesland zijn dit jaar al zeker 104 roofvogels opzettelijk gedood, volgens roofvogelexpert Hugh Jansman nog maar het topje van de ijsberg. “Het bestrijden van roofvogelvervolging heeft over het algemeen geen hoge prioriteit. Politie en AID maken er alleen werk van als er een redelijke kans op succes is. Je moet al bijna aangeven wie de dader is om écht resultaat te zien. Bovendien wordt slechts een fractie van de gedode vogels op tijd of überhaupt binnengebracht en bestaat er nog geen goed registratiesysteem voor slachtoffers van roofdiervervolging. We weten wel dat de daders veelal afkomstig zijn uit de jachtwereld. Zij zien roofvogels vaak als concurrenten. Als het aantal hazen, konijnen of fazanten in een bepaalde regio afneemt, worden roofvogels en andere roofdieren (marters, dassen, vossen) steevast aangewezen als de zondebokken.” In het noorden van het land maken ook weidevogelbeschermers zich vaak schuldig aan het vervolgen van roofdieren. De roofdieren zouden primair verantwoordelijk zijn voor de teloorgang van de Nederlandse weidevogel. Maar dit standpunt is op zijn minst twijfelachtig. Uit onderzoek van organisaties als Alterra, SOVON Vogelonderzoek en de Vogelbescherming blijkt dat vooral intensieve vormen van agrarisch grondgebruik, een intensief maairegime en verdroging debet zijn aan de achteruitgang van de Nederlandse weidevogelpopulaties.

Lees ook:Roofvogels vergiftigd in de buurt van Posterholt
Lees ook:Friese buizerdnesten vernield
Lees ook:Twee buizerds vergiftigd in bosgebied bij Neerkant
Lees ook:Roofvogelnesten vernield in Friesland
Lees ook:Illegale vogeljacht en roofvogelvervolging nog gemeengoed in Europa