Categorie: "Dier in de spotlights"

Mieren verzorgen gewonde strijdmakkers

Foto: Erik T. Frank

mierenMieren van de soort Megaponera analis, die voorkomen in Afrika bezuiden de Sahara, zijn zespotige krijgers die zich geregeld bezondigen aan geweld tegen andere mierenkolonies of insecten. Het goede nieuws voor de beestjes: ze kunnen doorgaans wel rekenen op de hulp en EHBO-vaardigheden van hun strijdmakkers. De mieren overvallen meerdere malen per dag termietennesten in de buurt. Ze grijpen de termieten en nemen ze mee naar hun eigen nest, waar de slachtoffers uiteindelijk worden opgegeten. De termieten laten dat echter niet zomaar gebeuren, waardoor de mieren vaak in aanvaring komen met termietenwachters die als taak hebben om hun nest te verdedigen. En dat doen de termieten met verve; met hun krachtige kaken kunnen ze een mier gemakkelijk van een ledemaat ontdoen. Op het moment dat een mier gewond raakt, ‘roept’ de gewonde zijn soortgenoten door een chemische substantie af te geven. De soortgenoten komen aangesneld en dragen de gewonde mier terug naar het nest, zo ontdekten Duitse onderzoekers vorig jaar.

Zeearend Beekse Bergen weggevlogen na ruzie met meeuwen

Foto: Peter K Burian, Wikimedia Commons/CC BY-SA 4.0

220px-Bald_Eagle_flying_over_ice_(Southern_Ontario,_Canada)Safaripark Beekse Bergen is sinds dinsdag op zoek naar een Amerikaanse zeearend die is weggevlogen tijdens een roofvogelshow. Volgens het dierenpark in Hilvarenbeek kreeg zeearend Lady Maya ruzie met enkele meeuwen en is ze daarna niet meer teruggekomen. Lady Maya woont al 27 jaar in Beekse Bergen en is een icoon van de roofvogelshow. Haar verzorgers zoeken in de ruime omgeving van het park naar de grote vogel.

Filmpje van geboorte octopus is internethit

Foto: Virginia Aquarium & Marine Science Center

octopus3Octopussen zijn in veel opzichten aparte en bewonderenswaardige dieren. Het zijn veruit de intelligentste weekdieren op aarde (cognitief staan ze minstens op hetzelfde niveau als honden), terwijl ze door het ontbreken van een skelet ook de kunst verstaan om zich in de kleinste spleten te wurmen. Daarnaast kunnen de meeste soorten ook nog van kleur veranderen. Dat die laatste eigenschap aangeboren is, blijkt wel uit deze video die is geschoten in het Amerikaanse Virginia Aquarium & Marine Science Center. De beelden tonen de geboorte van een Octopus briareus. Het beestje kruipt schijnbaar moeiteloos uit zijn ei – dat deel uitmaakt van een grotere collectie eieren die nog niet zijn uitgekomen en samen de vorm van een bloem aan lijken te nemen. Het spierwitte lijfje van de octopus verschiet gelijk van kleur en wordt bruin.

Koe Hermien eindelijk gevangen

De limousinkoe Hermien is eindelijk gevangen. Het dier, dat bijna twee maanden rondzwierf in de bossen van Lettele (Overijssel), is met een geweer verdoofd door dierenartsen. Volgens een woordvoerster van eigenaar Herman Jansen bevindt Hermien zich nu bij kennis in een vrachtwagen en gaat ze morgen naar een rusthuis. De afgelopen dagen zorgde Hermien voor gevaar op de weg, dus het was nu echt wel nodig om in te grijpen. Hermien ontsnapte acht weken geleden toen ze op transport werd gezet voor de slacht. Lange tijd was ze in de bossen in Lettele op de vlucht voor dierenartsen met verdovingsgeweren en jagers. Ze liet zich vrijwel niet zien en kwam alleen ‘s nachts tevoorschijn om te eten in een nabijgelegen schuur met kalfjes.

Bidsprinkhanen beschikken over geavanceerde 3D-visie

Foto: Newcastle University

brilOnze driedimensionale blik op de wereld komt in veel opzichten uitstekend van pas. Het helpt ons bijvoorbeeld bij het correct inschatten van afstanden. Onze hersenen voegen deze twee gezichtspunten samen om een enkel beeld te creëren. De verschillen tussen de twee aanzichten gebruiken we om te berekenen hoe ver dingen van ons vandaan zijn. Maar mensen zijn zeker niet de enige dieren die stereovisie hebben. Ook apen, katten, paarden, uilen en padden zijn er bijvoorbeeld mee uitgerust. In de insectenwereld is 3D-visie zeldzamer en komt het voor zover bekend alleen voor bij bidsprinkhanen. Onderzoekers van de Universiteit van Newcastle wilden weleens weten of de stereovisie van bidsprinkhanen op dezelfde manier werkt als bij mensen. Om dit te onderzoeken maakten ze speciale 3D-brillen die tijdelijk op de beestjes vast gelijmd werden met bijenwas. In hun eigen insecten 3D-bioscoop konden de bidsprinkhanen een film bewonderen waarin smakelijke prooien te zien waren die vlak voor hun neus zweefden. De illusie was zo levensecht dat de bidsprinkhanen zelfs de prooien probeerden te grijpen. Vervolgens kwamen de onderzoekers met een andere voorstelling op de proppen. Ze lieten de bidsprinkhanen een complex stippenpatroon zien, een concept dat ook veelvuldig wordt gebruikt om het driedimensionale zicht bij mensen te onderzoeken.

Levend tijgerwelpje verstuurd als postpakket

Foto: Mexicaanse federale politie

tijgerwelppost0dffae18-0cc2-11e8-829e-75ef49e437beMexicaanse agenten hebben een tijgerwelpje ontdekt in een poststuk. Een speurhond vertrouwde het pakketje niet en sloeg aan. Het welpje was verdoofd en in een plastic doos gestopt. De tijger was op de post gedaan in de Mexicaanse staat Jalisco en had een plaats in Queretaro als eindbestemming. Het dier was uitgedroogd, maar kampte verder niet met gezondheidsproblemen of ziektes.

Neuraal netwerk om over land te lopen al bij prehistorische vissen aanwezig

266px-Leucoraja_erinaceaFoto: Andy Martinez/NOAA, Wikimedia Commons

Onderzoekers hebben ontdekt dat de laatste gemeenschappelijke voorouder van haaien en zoogdieren 400 miljoen jaar geleden al onder water liep. Een opvallende ontdekking, want dat is zo’n 50 miljoen jaar voordat landdieren hun eerste voetstapjes op het aardoppervlak deden. Het vermogen om te lopen ontwikkelde zich dus al miljoenen jaren voordat het eerste landdier daadwerkelijk voet aan wal zette. De onderzoekers kwamen tot die conclusie nadat ze de genexpressie, bewegingen en lichaamsfuncties van de kleine rog (Leucoraja erinacea) bestudeerden. Deze vis, die ondanks zijn naam iets dichter bij de haaien dan bij de echte roggen staat, is vertoont veel overeenkomsten met de bovengenoemde voorouder van kraakbeenvissen en zoogdieren en loopt ook nog steeds gedeeltelijk over de zeebodem. Wat opvallend is aan het ‘loopgedrag’ van de kleine rog en bepaalde, prehistorische oerhaaien is dat lange tijd werd verondersteld dat het zenuwstelsel dat nodig is om te kunnen lopen uniek is voor landdieren die ongeveer 380 miljoen jaar geleden voor het eerst het land op gingen.

Primtieve spinnen uit Myanmar hadden een staartje

Illustratie: Dinghua Yang, Kansas University

SpiderTail_news4_BLPaleontologen hebben in een stuk barnsteen uit Myanmar spinnen van honderd miljoen jaar oud ontdekt. Wat gelijk opviel is dat de spinnen zijn uitgerust met een staartje. De vier gevonden exemplaren waren met een lengte van 5, 5 millimeter (2,5 millimeter lichaam en 3 millimeter staart) opvallend klein. De prehistorische diertjes delen wel veel kenmerken met moderne spinnen zoals acht vergelijkbare poten, kaken en een spintepel. Het grote verschil tussen de honderd miljoen jaar oude spinnetjes en de moderne spin moge duidelijk zijn: het staartje. Geen enkele ons bekende, nog levende spin heeft namelijk zo’n staart. De vondst suggereert dat de voorouders van moderne spinnen wél een staart hadden. Dat vermoeden ontstond enige tijd geleden al nadat onderzoekers spinachtige organismen uit het Devoon (380 miljoen jaar geleden) en Perm (290 miljoen jaar geleden) ontdekten.

Aantal grote zilverreigers in Nederland in de lift

Foto: Calibas, Wikimedia Commons/CC BY-SA 3.0

266px-Ardea_alba4De grote zilverreiger (Ardea alba) is in Nederland bezig aan een flinke opmars. Twintig jaar terug was de vogel nog een nieuwkomer in ons land, maar ondertussen broeden er ongeveer driehonderd paren en is de grote zilverreiger ruimschoots van de Rode Lijst af. Waarschijnlijk speelt klimaatverandering een belangrijke rol bij de opmars van de statige witte vogel. Het verspreidingsgebied van de zilverreiger kruipt steeds meer omhoog richting het noorden. Daarnaast hebben verschillende instanties zich ingespannen voor de kwaliteit van moerasgebieden in Nederland, een maatregel waarvan de vogel zeker heeft geprofiteerd. Bovendien is de grote zilverreiger flexibel in zijn overwinteringsstrategie.