Categorie: "Ecologie"

Zweedse bruine beren blijven steeds langer bij hun moeder

Foto: Wikimedia Commons/CC BY-SA 4.0

Björnskådning_Wild_Nordic_q7f6074Jonge Europese bruine beren (Ursus arctos arctos) in Zweden blijven langer bij hun moeder dan tientallen jaren geleden. Voorheen weken ze definitief van hun moeders zijde als ze ongeveer anderhalf waren, maar nu duurt het wel tweeënhalf jaar voordat de grote omnivoren zelfstandig zijn. Dat meldt de BBC op basis van onderzoek van de Université du Québec. De opmerkelijke gedragsverandering is volgens de biologen waarschijnlijk ontstaan doordat beren zonder jongen afgeschoten mogen worden in Zweden en beren met jongen niet. Het jagen heeft volgens de onderzoekers een selectief effect.

Zeezoogdieren kunnen niet eindeloos blijven groeien

Zuidkaper-300x200Grote zeezoogdieren als blauwe vinvissen en potvissen zijn imposante verschijningen door hun gargantueske afmetingen. Als je hun grootte vergelijkt met de afmetingen van landzoogdieren, ontstaat al snel het idee dat zeezoogdieren onbeperkt kunnen blijven groeien. Nieuw onderzoek, dat is gepubliceerd in het blad Proceedings of the National Academy of Sciences, wijst echter uit dat dit niet klopt. Sterker, de groei van zoogdieren lijkt in het water zelfs sterker te worden begrensd dan op het land. Die bevinding staat haaks op wat onderzoekers lang dachten. Aangenomen werd dat dieren in het water gemakkelijker ontzettend groot konden worden, vooral omdat de oceanen zo machtig groot zijn én zeezoogdieren dus gewoon kunnen drijven en hun lichaamsgewicht dus niet op poten hoeven te dragen. Toch klopt die redenering niet helemaal.

Genieten van blauwe kikkers

HeikikkermeteiklompHet is een typische lentegebeurtenis die meestal slechts een paar dagen duurt: het blauw kleuren van de mannelijke heikikkers in de paarperiode. Het aanschouwen van dit tafereel is dus een kwestie van op het juiste moment op de juiste plek zijn. Gisteren had ik het geluk om in NP De Meinweg volop te genieten van de heikikkers. Net als vorig jaar waren de dieren in een bepaald stukje van de Rolvennen weer bijzonder actief. Mannetjes die luidkeels hun karakteristieke roep ten gehore brengen of, gedreven door een oeroud reproductieinstinct, alles bespringen dat langs komt: het blijft een van de hoogtepunten van het Nederlandse voorjaar.

Boktor bedreigt Japanse kersenbomen

266px-SakuraHealedFoto: Wikimedia Commons/CC BY-SA 3.0

De kersenbloesem geldt als een nationale icoon in Japan. Het land geniet elk jaar, op welhaast religieuze wijze, van de eerste kersenbloesem van het jaar. Instanties als de Japanse politie en zelfverdedigingstroepen gebruiken de kersenbloesem als symbool op emblemen, insignes en vlaggen. Maar er is slecht nieuws voor de Japanners: de kersenbomen in het land worden bedreigd door de komst van de boktor Aromia bungii, een soort die je normaal alleen vindt op het Aziatische vasteland. Het beestje heeft een uitgesproken voorliefde voor kersen- en perzikbomen en boort gaten in de stam van de boom om er zijn eitjes in te leggen.

Stadsmerel wordt ouder dan bosmerel

Foto: Malene Thyssen, Wikimedia Commons/CC BY-SA 3.0

266px-SolsortHet is tegenwoordig zo’n algemene soort in onze stads- en dorpstuinen dat we eigenlijk niet meer weten dat de merel van oorsprong vooral een bosvogel is. Onderzoek van biologen van de Rijksuniversiteit Groningen toont aan dat er verschillen in gezondheid en levensverwachting bestaan tussen stadse merels en soortgenoten die in hun meer traditionele biotopen leven. Merels leven bijvoorbeeld langer in de stad. Dat komt hoogstwaarschijnlijk omdat er in steden vaak een overdaad aan voedsel beschikbaar is (de mens is wat betreft het benutten en consumeren van zijn voedsel een slordige soort) en minder roofdieren zijn. Tegelijkertijd zijn stadsmerels wel ongezonder dan hun in het bos levende soortgenoten.

Krill breekt microplastic af tot nanoplastic

Foto: Uwe Kils, Wikimedia Commons/

266px-Krill666Australische onderzoekers hebben ontdekt dat Antarctische krill (kleine, garnaalachtige beestjes) over het vermogen beschikt om microplastics te verteren. Ze deden die ontdekking tijdens experimenten, waarbij ze het krill op een dieet zetten dat bestond uit heel kleine bolletjes polyetheen en algen. Een deel van de zeediertjes volgde een dieet dat voor 80 procent uit polyetheen en voor 20 procent uit algen bestond. Bij de overige zeediertjes was het net andersom. De onderzoekers bestudeerden vervolgens onder meer de krilluitwerpselen. En wat blijkt: de diertjes zetten microplastic om in stukjes kunststof die gemiddeld zo’n 78 procent kleiner zijn. ze maken van microplastic dus nanoplastic. Het is nog ongewis of de adaptatie van het krill gunstig of ongunstig is voor de plasticvervuiling in de oceanen.

Koraalrif bij Saba in opvallend goede staat

Foto: Erik Meesters

xxlWetenschappers van Wageningen University en het Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee hebben bij Saba een groot koraalrif onderzocht en concluderen dat het natuurlijke bouwwerk in een opvallend goede staat verkeert. Een bijzondere vondst dus, want de meeste koraalriffen hebben juist te lijden onder kwaliteitsverlies en toenemende verbleking. De grote richels, die zijn begroeid met zachte en harde koralen, vertonen volgens ecoloog Erik Meesters een schoonheid die doet denken aan de koraalriffen van vijftig jaar geleden, toen het verbleken van koralen door te warm zeewater nog niet bestond.

Hulp voor wilde bijen

Bijinbloem-150x150De Nederlandse wilde bij is in gevaar. De helft van alle 358 soorten is bedreigd. Om het tij te keren en de wilde bij een handje te helpen, vindt vrijdag en zaterdag voor het eerst de Bijenwerkdag plaats, georganiseerd door het project Nederland Zoemt. De grootste bedreigingen waarmee de wilde bij te kampen heeft zijn gebrek aan voedsel en nestgelegenheid. Dit is een direct gevolg van de intensieve grootschalige landbouw, de verstedelijking en het strakker en efficiënter beheer van het groen. Bijen worden niet blij van gazons die eruitzien als biljartlakens en bermen waaruit alle bloemen zijn verdwenen. Twee dagen lang gaan in heel Nederland vrijwilligers aan de slag om het aantal nestgelegenheden voor wilde bijen te vergroten.

Hoogleraar en medebedenker Oostvaardersplassen: ‘experiment met grote grazers is mislukt’

Koniksmeinweg-200x300Haal de grote grazers weg uit de Oostvaardersplassen en maak er een toegankelijk moerasgebied van. Dat adviseert emeritus hoogleraar Frank Berendse. Hij was betrokken bij de ontwikkeling van het gebied, maar komt nu tot de conclusie dat het experiment met de grote grazers is mislukt. “De droom van een parkachtig landschap is niet uitgekomen. Het droge deel is een volledig kaalgevreten desolate vlakte geworden, waar uitgemergelde dieren naar de laatste restjes voedsel zoeken. Bijzondere soorten vogels komen er niet meer voor”, zegt Berendse tegen Omroep Flevoland. Tot die conclusie kwam vogelonderzoeker Rob Bijlsma een paar jaar geleden ook al. De provincie Flevoland en Staatsbosbeheer moeten volgens Berendse nu de conclusie trekken dat het zo niet langer kan.

Minder monarchvlinders geteld in Mexico

Foto: Thomas Bresson, Wikimedia Commons/CC BY 2.0

Danaus_plexippus_(by)_(1)Voor het tweede jaar op rij is de populatie monarchvlinders (Danaus plexippus) in Mexico geslonken. De fraaie en reislustige insecten migreren in de herfst van Canada en de Verenigde Staten naar Mexico. In het warmere zuiden overwinteren ze in dennen- en vijgenbomen. Het gebied waar de vlinders in grote getale clusteren wordt elk jaar onderzocht door wetenschappers. Dit jaar zijn de aantallen met 14,8 procent gedaald ten opzichte van vorig jaar. Ook het aantal vlinderkolonies daalde van 13 naar 9. De afname is vooral te wijten aan het vaker optreden van extreme weersomstandigheden.