Bosbeheer
Met de Nederlandse bosvogels gaat het gemiddeld beter dan met de meeste andere vogelsoorten in Nederland. Ze profiteren van uitbreiding van het bosareaal, het ouder worden van de bestaande bossen en een veelzijdiger bosbeheer. Vogels van het boerenland daarentegen laten – ondanks de vele extra maatregelen – geen tekenen van herstel zien. Ook de stand van bedreigde broedvogels van de Rode Lijst en vogels die in het kader van Natura 2000 extra aandacht krijgen blijft laag. Dat blijkt uit de jaarlijkse Vogelbalans die SOVON Vogelonderzoek presenteert op zaterdag 26 november. Vogelaars zien bijvoorbeeld steeds meer grote bonte spechten en boomklevers, terwijl in het oosten en zuiden van het land de middelste bonte specht oprukt. Dit is een een soort die vijftien jaar geleden nog erg zeldzaam was, maar nu vanuit België en Duitsland ons kikkerlandje heeft gevonden. Kanttekening is dat naaldbossen op arme zandgronden veelvuldig lijden onder een (te) hoge stikstofbelasting ten gevolge van vermesting en verzuring, een ontwikkeling die vooral nadelig uitpakt voor een roofvogel als de sperwer die in naaldbossen steeds minder voedsel vindt.
Vogels van het boerenland
Van de meeste boerenlandvogels nam de stand in 2011 verder af of stagneerde hij op een laag niveau, ondanks het agrarisch natuurbeheer dat op veel plaatsen wordt uitgevoerd. Het aantal broedparen van scholekster, grutto en veldleeuwerik is minder dan de helft van de stand in 1990 en vertoonde in 2011 geen enkel teken van herstel. Nieuw onderzoek bevestigt nog eens het belang van een hoog waterpeil in de weidevogelgebieden.Een hoger waterpeil heeft een positieve invloed op zowel het broedhabitat als de voorradigheid van voedsel. Dit wordt des te belangrijker nu maart en april steeds vaker ‘droge’ en daardoor voor weidevogels moeilijke maanden worden. Vooral akkervogels hebben niet alleen in het broedseizoen te kampen met de gevolgen van een (te) intensief landbouwregime, maar vinden in de winter ook te weinig voedsel. Positief nieuws is verder dat het sommige vogels die veel aandacht krijgen en met ssoortgerichte acties worden geholpen – denk aan de ooievaar, grauwe kiekendief en kerkuil – wel redelijk tot goed vergaat.
Zeldzame vogels
De kloof tussen een groep algemene, in aantal toenemende vogels en de groep van zorgenkindjes wordt steeds groter. Vooral de stand van bedreigde broedvogels van de Rode Lijst en vogels waarvoor in het kader van Natura 2000 afspraken zijn gemaakt uit het oogpunt van populatieherstel, blijft op een bedenkelijk laag niveau of neemt zelfs verder af. De blauwe kiekendief, korhoen, kemphaan, velduil, kuifleeuwerik, tapuit en grauwe gors zullen uitsterven als Nederlandse broedvogel als de huidige trend zich voortzet. Bij de winter- en trekvogels zijn er geen tekenen van herstel te bespeuren bij de eider en scholekster. Kleine zwanen, toendrarietganzen, kolganzen en rotganzen blijken met steeds minder jongen uit de Arctische broedgebieden terug te keren. Bij de kleine zwaan en rotgans valt deze zorgelijke ontwikkeling ook nog eens samen met afnemende populatieaantallen.
Bron: SOVON Vogelonderzoek
Lees ook:Nederlandse spreeuwen in de problemen
Lees ook:Broedvogels Waddengebied hebben het zwaar
Lees ook:Minder overwinterende vogels in Nederland
Lees ook:Kokmeeuwenpopulatie holt achteruit
Lees ook:Kool- en pimpelmezen leggen minder eieren in 2015