Vliegende reuzen
Pakweg 100 miljoen jaar geleden zag het aardse luchtruim er volstrekt anders uit dan nu het geval is. Niet vogels maar pterosauriërs, vliegende reptielen die in alle denkbare soorten en maten voorkwamen, zweefden door het luchtruim en draaiden hun eindeloos trage cirkels. De kleinste exemplaren waren amper groter dan een doodgewone huismus, de grootste soorten zoals Quetzalcoatlus waren daarentegen gigantisch en hadden de afmetingen van een moderne straaljager. Maar hoe hees een dergelijk vliegend superreptiel zijn waarlijk omvangrijke lichaam omhoog als hij het luchtruim koos? →
Categorie: "Prehistorische dieren"
Carcharodon megalodon, prehistorische superhaai
Periode: Krijt t/m Plioceen.
Classificatie: Chondrichthyes (kraakbeenvissen).
Lengte: 12- 18 meter.
Voedsel: primitieve walvisachtigen.
Vindplaats: skeletten van dit dier zijn nog nooit gevonden, maar fossiele tanden van Megalodon duiken in vrijwel alle werelddelen met grote regelmaat op.
Gigant
Stel je voor: je hebt het ruime sop gekozen voor een lekker ontspannen zeiltochtje als je plotseling een twee meter hoge rugvin ziet die het wateroppervlak doorklieft. Vervolgens doemt vanuit de diepte het silhouet op van een reusachtige vleesetende haai, een wezen dat zelfs het legendarische monster uit Spielbergs Jaws doet verbleken. Dit klinkt een beetje als het scenario voor een slechte griezelfilm, maar in prehistorische tijden zou de vrees voor een dergelijke ontmoeting gegrond zijn geweest. →
Fossielen bevatten nieuwe aanwijzingen over de evolutie van spinnen
Missing link
Nieuw onderzoek naar de in de staat New York ontdekte fossielen van primitieve spinachtige dieren, werpen wellicht een nieuwe licht op de evolutie van een van de meest diverse en gehate moderne landbewoners. Wetenschappers van de University of Kansas en het Hampden-Sydney College (Virginia) onderzochten fossiele exemplaren van een dier met de haast onuitspreekbare naam Attercopus fimbriunguis. Ze kwamen tot de conclusie dat dit dier wel eens een overgangsvorm kon zijn, een wezen dat laat zien hoe moderne spinnen zich ontwikkeld hebben uit hun archaïsche voorouders. →
Schedel werpt mogelijk nieuw licht op de roots van het jachtluipaard
Oude Wereld
De cheeta (Acinonyx jubatus) is het snelste moderne landdier en kan in volle vaart kortstondig een duizelingwekkende snelheid van om en nabij de 100 km per uur bereiken. De sierlijke, maar tevens bedreigde kat komt tegenwoordig alleen nog voor in Afrika, al herbergt ook Iran nog een bescheiden populatie wilde jachtluipaarden. Fossielen van primitieve en jongere voorouders van deze slanke en majestueuze roofkatten zijn gevonden in Afrika, Europa, Azië en zelfs Noord-Amerika. Volgens veel wetenschappers stond de wieg van het jachtluipaard (en de meeste katachtigen) zelfs in Noord-Amerika en hebben de geduchte roofdieren in prehistorische tijden gebruik gemaakt van de Beringstraat (destijds een landbrug) om vanuit Alaska de oversteek te maken naar Siberië. →
Megalania: uitgestorven reuzenhagedis of levend fossiel?
De grootste nog levende hagedissen zijn de bijna 3 meter lange en indrukwekkende varanen die op het Indonesische eiland Komodo voorkomen. De ruige en door verzengende hitte geteisterde Australische outback herbergt echter mogelijk nog een veel groter en angstaanjagender wezen. Megalania prisca was een reusachtige varaan die tijdens het Pleistoceen (ca.1.8 miljoen- 11.000 jaar geleden) heerste over het gebied dat wij tegenwoordig kennen als Australië. →
Haarlemse meisjes vinden mammoettand
De twee Haarlemse zusjes Wies en Lotte hebben op het strand bij Wijk aan Zee de imposante slagtand van een mammoet gevonden. Ze vonden de tand tussen een paar stukken aangespoeld hout. Het Leidse Natuurhistorisch Museum Naturalis bevestigde dat het om een mammoettand gaat. Mammoeten bevolkten Nederland tot zo’n 10.000 jaar geleden, in een tijd toen de Noordzee nog niet bestond en het betreffende gebied gewoon deel uitmaakte van het Euraziatische landmassief. →
Vaderdinosauriërs tevens zorgzame moeders
Taakverdeling in de vogelwereld
Voor veel vogelsoorten (met name emoes en struisvogels) is gedeeld ouderschap de normaalste zaak van de wereld. Veel gevederde vaders helpen bij het uitbroeden van eieren, voeden de jongen of bewaken het nest tegen hongerige rovers die wel trek hebben in een vers kuikentje. Wetenschappers hadden al langer het vermoeden dat dergelijke vormen van paternalistische zorg ook al voorkwamen bij bepaalde tweebenige roofdinosauriërs, vermoedelijk de voorouders van de meeste moderne vogels. →
Nieuwe prehistorische giganten ontdekt in de Sahara
Zeldzame vondsten
Fossielenjagers die al ruim een maand het onherbergzame woestijnlandschap van de Sahara uitkammen, kunnen met voldoening terugblikken op hun expeditie en het paleontologische thuisfront verblijden met een paar mooie kerstgeschenken. Het team dat bestaat uit wetenschappers van de Universiteit van Portsmouth, paleontologen van het University College of Dublin (UCD) en deskundigen van de Marokkaanse universiteit Hassan II in Casablanca, hebben hoogstwaarschijnlijk twee nieuwe soorten ontdekt. →
Dinosauriërs waren gigantische leeghoofden
Beperkte hersencapaciteit
Dat de meeste dinosauriërs niet gezegend waren met een omvangrijk superbrein was al langer duidelijk. Recente 3D-scans, die uitgevoerd zijn op de schedels van Tyrannosaurus rex en andere uitgestorven superreptielen, tonen echter aan dat dinosaurushoofden, nog meer dan voorheen werd aangenomen, gevuld waren met lege ruimte. De kop van Tyrannosaurus, die alleen al 500 kg woog en bijna net zo zwaar was als een volwassen koe van gemiddeld formaat, zou nog zo’n 18 procent zwaarder zijn geweest als de open ruimtes in zijn schedel gevuld waren geweest met hersenweefsel. →
Röntgenstralen moeten prehistorische geheimen ontsluieren
Het is waarschijnlijk het beroemdste fossiel ter wereld: het versteende skelet van de Archaeopteryx dat in 1860 in het Beierse plaatsje Solnhofen werd gevonden, toevallig vlak nadat Charles Darwin de toenmalige wereld schokte met zijn baanbrekende evolutietheorie. Voor paleontologen vormde dit fossiel het definitieve bewijs voor het vermoeden dat vogels direct afstammen van de zogenaamde theropoden, een omvangrijke groep tweebenige roofdinosauriërs waartoe ook de legendarische Tyrannosaurus rex behoorde. →