Foto: Richard Ling, Wikimedia Commons/CC BY-SA 2.0
De zeekat Sepia apama heeft normaliter een gladde huid. Tot het weekdier zich bedreigd voelt. Dan verschijnen op de huid razendsnel en schijnbaar vanuit het niets driedimensionale stekels die hij zeker een uur overeind kan houden. De stekels zorgen ervoor dat de zeekat – die tot de familie der inktvissen behoort– wat wegheeft van koraal en letterlijk één wordt met zijn omgeving. Is het gevaar geweken? Dan verdwijnen de stekels nog sneller dan ze gekomen zijn en zwemt de zeekat rustig weg. Het tafereel is vastgelegd op video en recentelijk nader onderzocht door een wetenschapsteam onder leiding van onderzoeker Paloma Gonzalez-Bellido. De truc van de zeekat is te herleiden naar spieren in de papillen, de officiële naam voor de ‘stekels’. Die spieren doen iets wat we voornamelijk kennen van kokkels en andere tweekleppigen. De spieren trekken bij dreiging samen en ontspannen pas zodra er een chemisch signaal in de vorm van een neurotransmitter vrijkomt. De onderzoekers ontdekten tevens een zenuw die een cruciale rol speelt in het ontstaan van de stekels. Wanneer deze zenuw werd doorgesneden, terwijl de stekels omhoog stonden, bleven de stekels omhoog staan. Maar wanneer de zenuw bij een inktvis met een gladde huid werd doorgesneden, kon het dier de stekels niet meer opzetten. De zenuw lijkt dan ook van cruciaal belang bij het ontstaan en neerhalen van de stekels, maar het daadwerkelijk rechtop laten staan van de stekels komt voor rekening van de spieren in de papillen zelf. Het neurale netwerk dat verantwoordelijk is voor het ontstaan en neerhalen van de stekels van de zeekat opvallend lijkt bovendien opvallend veel op het neurale netwerk dat pijlinktvissen gebruiken om hun iriserende huid te reguleren.
Bron: Scientias
Lees ook:Gekraagde vloslak gevonden in Nederland
Lees ook:Nieuwe zeenaaktslak ontdekt in Oosterschelde
Lees ook:Snoek verslikt zich in prooi
Lees ook:Vreemde zeekat aangetroffen in Californische wateren
Lees ook:Sauropoden hielden lange nek omhoog tijdens het eten